میترا معظمی - دانشجوی دکترا جامعه شناسی، دانشکده علوم اجتماعی و اقتصادی، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران
محمد توکل - استاد جامعه شناسی، دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران، تهران، ایران
خدیجه سفیری - استاد جامعه شناسی، دانشکده علوم اجتماعی و اقتصادی، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران

در دو دهه گذشته، محصولات تراریخته، موضعی برای اختلاف نظر و مناقشه بوده اند. هدف این مقاله، بررسی ادعاهای مطرح شده در این مناقشه و شناسایی کنشگران و مدعیانی است که آن ها را طرح می کنند. مقاله حاضر، یک مطالعه موردی کیفی است که داده های آن از طریق مصاحبه با کنشگران کلیدی و فعال در این حوزه، مناظره های دانشگاهی، و متون مرتبط با این مناقشه، شامل متون تخصصی و غیرتخصصی، گرد آوری شده و برای تحلیل آن ها نیز از روش تحلیل تماتیک استفاده شده است. یافته ها نشان می دهد که دو شبکه موافق و مخالف با تولید این محصولات شکل گرفته است که هریک دربردارنده کنشگرانی است که نقطه اشتراک آن ها دیدگاهی است که در مورد محصولات تراریخته دارند. شبکه موافقان، محصولات تراریخته را در چارچوب های امنیت غذایی، محیط زیست پاک، غذای سالم، و تولید ملی قرار می دهند؛ چارچوب امنیت غذایی برای متقاعد کردن وزارت جهاد کشاورزی، چارچوب محیط زیست پاک برای اقناع و جلب توجه سازمان محیط زیست، و غذای سالم برای جلب حمایت وزارت بهداشت به کار می رود و تولید ملی نیز موردحمایت تمام برنامه ریزان و سیاست گذاران است. اما مخالفان، با برجسته کردن مخاطرات این محصولات که شامل مخاطرات ایمنی زیستی و امنیتی است، در پی جلب حمایت کنشگران ذی ربط هستند. چیرگی هریک از این چارچوب ها، پیامدهای متفاوتی برای مسئله غذا و نظام های مرتبط با آن خواهد داشت.

تراریخته, مناقشه, شبکه ها, چارچوب ها