جنگ های ایران و عثمانی در ایروان (1143 ق) (بررسی منبع شناختی)

  • سال انتشار: 1398
  • محل انتشار: فصلنامه مطالعات تاریخی جنگ، دوره: 3، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_HSW-3-2_004
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 809
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

نصرالله صالحی

استادیار دانشگاه فرهنگیان

چکیده

   با سقوط اصفهان زمینه برای تجاوز روس و عثمانی فراهم شد. با برآمدن نادر و دفع مهاجمان افغان، اوضاع تغییر کرد و شرایط برای شکست روس و عثمانی فراهم شد. نادر بخش­هایی از غرب کشور را آزاد کرد، اما ناچار سپاه خود را به هرات سوق داد. در غیبت وی، شاه طهماسب ثانی برای آزادسازی ایروان راهی قفقاز شد. رشته جنگ­هایی میان ایران و عثمانی در سال 1143/1731 روی داد که با شکست شاه طهماسب و عقب­نشینی او پایان یافت. ظاهرا به واسطه ضعف منابع داخلی، جنگ مزبور با وجود اهمیت زیاد هنوز مورد توجه قرار نگرفته است. داده­های منابع داخلی ناقص و گاه نادرست است. داده­های منابع خارجی به ویژه عثمانی راهگشاست. پژوهش حاضر می­کوشد با بررسی تطبیقی داده­های منابع ایرانی، ارمنی، اروپایی و عثمانی، به این پرسش پاسخ دهد که کدام یک از این منابع به شناخت درست ابعاد و ماهیت جنگ­های ایران و عثمانی در ایروان (1143ق) کمک می کنند مقاله با روش متن­ و داده­کاوی و رویکرد تحلیلی­ انتقادی با تکیه بر منابع دست اول به نگارش درآمده است. نتیجه پژوهش نشان می­دهد از میان منابع چهارگانه، منابع عثمانی به ویژه تاریخچه نورس که نویسنده در صحنه­های نبرد حضور داشته، به فهم و شناخت موضوع پژوهش حاضر کمک می­کند.  

کلیدواژه ها

جنگ, ایروان, ایران, عثمانی, شاه طهماسب ثانی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.