اندیشه دفاعی ایرانیان در مواجهه با جنگ مدرن (1243 1218 ه.ق)

  • سال انتشار: 1398
  • محل انتشار: فصلنامه مطالعات تاریخی جنگ، دوره: 3، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_HSW-3-2_002
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 509
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

محمد امیر احمدزاده

استادیار پژوهشگاه علوم انسانی

چکیده

ایران در مواجهه با نبردهای ویرانگر روسیه تزاری در موقعیت تدافعی قرار گرفت. مساله  نوشتار پیش روی بررسی علل شکل­گیری اندیشه دفاعی و ابعاد آن در روایت کنش­گران فکری (مورخان، شاعران، عالمان دینی) دوره فتحعلی­شاه قاجار است. دستاورد تحقیق با روش تحلیل تاریخی بیانگر آن است که یادآوری خاطره­های قوی یا کهن الگوهای سرزمینی ایران برای بسط گذشته پر افتخار تاریخی و در راستای مواجهه با وضعیت انحطاط و عبور از بحران صورت گرفته است که این امر هم هوشیاری مخاطبان را نسبت به تهدید بیرونی برانگیزند و هم نمادهای سرزمینی­ دینی را با هدف تاکید بر ضرورت دفاع از حدود و ثغور، بازتولید کنند. این سنخ از کنش­های چندوجهی، آگاهی­بخشی تاریخی را به مثابه یک پراکسیس اجتماعی (برنامه عمل) در شرایط بحران، به عنوان دال مرکزی اندیشه دفاعی برجسته­سازی کرد. در نتیجه، موارد متعددی از نمادهای دینی­ مذهبی در جنگ با کهن­الگوها و واقعیت­های روزمره تلفیق شدند. بازنمایی نگاه اسطوره­ای، الگوهای تاریخی، قهرمان محوری، استناد و بهره­گیری از متون مقدس مذهبی و دینی، طرح اهداف عالی انسانی در چهره سپاهیان اسلام هر یک انعکاس­دهنده بخشی از ابعاد اندیشه دفاعی بودند که منابع معرفتی به طرح و انعکاس آنان پرداخته­اند.    

کلیدواژه ها

اندیشه دفاعی, جنگ مدرن, تاریخ­نگاری, دوره فتحعلی­شاه قاجار

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.