بررسی تطبیقی گاه شمار لشکرکشی های مغولان از تسخیر اترار تا نبرد عین جالوت در منابع ایرانی، عراقی و مملوک

سال انتشار: 1398
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 405

فایل این مقاله در 32 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_HSW-3-1_001

تاریخ نمایه سازی: 15 تیر 1399

چکیده مقاله:

دوران حدودا چهل ساله لشکرکشی­های مغولان به ایران و سرزمین های همجوار آن یکی از دوران های پرحادثه تاریخ است و به همین جهت توجه جدی مورخان را به خود جلب نمود. آنان افزون بر شرح این لشکرکشی­ها کوشیده اند سال شمار و زمان این لشکرکشی ها را نیز ثبت ­کنند. با این حال، گزارش های آن­ها در این مورد یعنی زمان وقوع رویدادهای مرتبط با لشکرکشی ها با اختلافاتی گاه قابل توجه همراه بوده­ است. بر اساس چنین فرضی پژوهش حاضر می کوشد تا با روش کتابخانه ای و رویکرد توصیفی­ تحلیلی به مقایسه گزارش های منابع تاریخی نوشته­ شده در ایران، عراق و مملوک (مصر و شام)، در خصوص گاه­شمار لشکرکشی­های مغولان بپردازد و به این پرسش که چه اختلافات و تشابهاتی در ثبت گاه­شمار این لشکرکشی­ها مشاهده می­شود، پاسخ دهد. از مطالعه و مقایسه گزارش های این منابع چنین برمی آید که در دوره لشکرکشی­های چنگیزخان (616-621 ق) مورخان ایرانی نسبت به مورخان ساکن در عراق و قلمرو مملوکان نقش پر رنگ تری ایفا نموده اند و در دوره لشکرکشی­های پس از چنگیزخان تا لشکرکشی هولاکو (624-651 ق) نقش تاریخ نگاران عراق بارزتر بوده و در نهایت در دوره لشکرکشی­ های هولاکو (651-658 ق) وقایع­نگاران مملوک نقش مهمی در ثبت زمان این لشکرکشی­ها داشته اند.  

نویسندگان

مهین بابایی ملو

کارشناسی ارشددانشگاه فردوسی مشهد، خراسان رضوی، مشهد

جواد عباسی

دانشیاردانشگاه فردوسی مشهد، خراسان رضوی، مشهد، ایران.

مصطفی گوهری فخرآباد

استادیار دانشگاه فردوسی مشهد، خراسان رضوی، مشهد، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • آقسرایی، محمود بن محمد (1943). مسامره الاخبار و مسایره الاخیار، ...
  • ابن­الاثیر، عزالدین علی (2535). الکامل: تاریخ بزرگ اسلام و ایران، ...
  • ابن­فوطی (1351). الحوادث الجامعه و التجارب النافعه فی المائه السابعه، ...
  • ابی­الفداء، عمادالدین­ اسماعیل (بی تا). المختصر فی اخبار البشر، ج3، ...
  • ابن­کثیر، الحافظ (1413). البدایه و النهایه، ج13، بیروت: لدار احیاء ...
  • ابن­العبری (1377). تاریخ مختصرالدول، ترجمه عبدالمحمد آیتی، تهران: انتشارات علمی ...
  • ابن­حوقل (1345).صوره الارض، ترجمه جعفر شعار، بی­جا: انتشارات بنیاد فرهنگ ...
  • اشپولر، برتولد (1389). مغولان در تاریخ، ترجمه، توضیحات و تعلیقات ...
  • (1386). تاریخ مغول در ایران، ترجمه محمود میرآفتاب، تهران: انتشارات ...
  • اصطخری، ابواسحاق ابراهیم (1368). مسالک و ممالک، به اهتمام ایرج ...
  • اقبال­­آشتیانی، عباس (1384). تاریخ مغول، تهران: امیرکبیر. ...
  • بارتولد و.و (1352). ترکستان­نامه (ترکستان در عهد هجوم مغول)، ترجمه ...
  • بخیت، رجب محمود ابراهیم (1431). تاریخ المغول و سقوط بغداد، ...
  • بویل، ج.آ (1371). تاریخ دودمانی و سیاسی ایلخانان ، تاریخ ...
  • بیانی، شیرین (1367). دین و دولت در ایران عهد مغول، ...
  • (بی­تا). ایران در برخورد با مغول (از مرگ چنگیز تا ...
  • بیبرس، رکن­الدین (1431). زبده الفکره فی تاریخ الهجره، بیروت: بی­جا. ...
  • جوزجانی، منهاج­الدین­عثمان (1343). طبقات­ناصری، تصحیح و تحشیه عبدالحی حبیبی، ج2، ...
  • جوینی، علاءالدین عطاملک (1385). تاریخ جهانگشای ­جوینی، محقق و مصحح ...
  • حافظ ابرو (بی­تا). جغرافیای حافظ ­ابرو، مقدمه، تصحیح و تحقیق ...
  • حنفی، احمد بن ایاس (1402). بدائع الزهور فی وقائع الدهور، ...
  • خوافی، فصیح ­احمد بن جلال الدین محمد (بی­تا). مجمل­فصیحی، ­تصحیح ...
  • خواندمیر، غیاث الدین بن همام الدین (1380). حبیب السیر، ج3، ...
  • ذهبی، ابی­عبدالله (1405). دو­ل­الاسلام، لبنان: موسسه الاعلمی المطبوعات بیرون. ...
  • ساندرز، ج.ج (1363). تاریخ فتوحات مغول، ترجمه ابوالقاسم حالت، تهران: ...
  • سجادی، عالم­زاده، صادق, هادی (1389). تاریخ نگاری در اسلام، تهران: ...
  • سیفی­هروی، سیف بن محمد (1381). پیراسته تاریخنامه­ هرات، محقق و ...
  • الصیاد، فوادعبدالمعطی (1980). المغول فی التاریخ، ج1، بیروت: دارالنهضه­العربیه. ...
  • لسترنج، گای (1377). جغرافیای­تاریخی سرزمین­­های خلافت شرقی، ترجمه محمود عرفان، ...
  • عودات، احمد و دیگران (1990). تاریخ المغول و الممالیک، ارید: ...
  • مستوفی، حمدالله (1364). تاریخ ­گزیده، محقق و مصحح عبدالحسین نوایی، ...
  • (1389). ظفرنامه (قسم سلطانیه)، تصحیح، توضیح و مقدمه فاطمه علاقه، ...
  • نسوی، شهاب­الدین محمد (1384). سیرت جلال­الدین منکبرنی، محقق و مصحح ...
  • ناجی، محمدرضا و دیگران (1389). تاریخ و تاریخ­نگاری، تهران: کتاب ...
  • وصاف شیرازی، شهاب­الدین عبدالله بن عزالدین فضل­الله (1388). تاریخ وصاف­ ...
  • همدانی، رشیدالدین فضل­الله (1373). جامع­التواریخ، تصحیح و تحشیه محمد روشن ...
  • P.Atwood ,Christopher (2004). Mongolia And The Mongol Empire, Indiana University, ...
  • Turnbull, Stephen, Genghis Khan & the Mongol Conquests 1190 – ...
  • نمایش کامل مراجع