محمدامین شریفی - کارشناسی ارشد توسعه روستایی
علی اسدی - دانشیار دانشگاه تهران
خلیل کلانتری - دانشیار دانشگاه تهران
حسین آگهی - دانشیار دانشگاه رازی کرمانشاه

این پژوهش به دنبال شناسایی و تحلیل عوامل موثر در تحقق خودکفایی زنان سرپرست خانوار در مناطق شهری استان کردستان است. روش پژوهش از نوع توصیفی - پیمایشی و مقطع زمانی آن سال 1387 بود. بر این اساس تعداد 190 نفر از زنان سرپرست خانوار شاغل با روش نمونه گیری تصادفی سیستماتیک انتخاب شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه بود که پس از کسب روایی، پایایی آن از طریق آلفای کرونباخ (0.77) تعیین و تایید شد. وضعیت خودکفایی زنان سرپرست خانوار به عنوان متغیر پاسخ، بر اساس ملاک خود ارزیابی و شاخص کمی خودکفایی تعیین شد. روش های آماری مورد استفاده در تحلیل داده ها شامل تحلیل همبستگی، آزمون کای اسکوئیر و مدل رگرسیون لوجیت است.نتایج حاصل از تحلیل داده ها نشان داد که بر اساس ملاک خود ارزیابی،27.4 درصد از زنان سرپرست خانوار خودکفا هستند و شاخص کمی خودکفایی نیز بیان کننده آن است که24.2 درصد از آنها خودکفا،40.5 درصد نیمه خودکفا و35.3 درصد غیر خودکفا هستند. نتایج پژوهش نشان می دهد که رابطه معنی داری بین شاخص کمی خودکفایی زنان سرپرست و خود ارزیابی آنها وجود دارد. همین طور نتایج بیان کننده آن است که نسبت تحقق خودکفایی در میان زنان فوت همسر بیشتر و در میان زنان ترک شده و مطلقه کمتر از سایر گروه ها است. برآورد رگرسیون لوجیت به منظور شناسایی عوامل تعیین کننده احتمال تحقق خودکفایی زنان سرپرست خانوار نشان داد که متغیرهای بیمه اجتماعی، تنوع درآمدی، ارزش دارایی ها و مدت زمان فعالیت وارد مدل شده و در یک ترکیب خطی 68 درصد از احتمال تحقق خودکفایی زنان سرپرست خانوار را تبیین می کند. در پایان بر اساس نتایج پژوهش سعی شد پیشنهادهای کاربردی مرتبط ارائه شود.

زنان سرپرست خانوار, خودکفایی, توانمندی اقتصادی, رگرسیون لوجیت