مسعود مظاهری - گروه حقوق و علوم سیاسی، واحد قشم، دانشگاه آزاد اسلامی، قشم، ایران
سهراب صلاحی - گروه حقوق، دانشگاه جامع امام حسین (ع)، تهران، ایران
مریم مرادی - گروه خقوق بین الملل، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه آزاد، قشم، ایران

این مقاله درپی آن است تا حاکمیت و امنیت ملی در پرتو آزادی اطلاعات را مورد بررسی قرار دهد. آزادی اطلاعات یکی از قواعدی است که به­عنوان حقوق بشر مورد قبول جوامع بین­المللی و داخلی قرار گرفته و باتوجه به اسناد بین­المللی موجود، از پشتوانه­ حقوقی لازم برخوردار است. اصل حاکمیت دولت­ها و مسئله­ امنیت ملی نیز از چنان اهمیتی برخوردار است که کشورها در دفاع از حقوق حاکمیتی خود از هیچ تلاشی فروگذار نمی­کنند. این مسئله منجر به بروز جدال بین اصل حاکمیت دولت­ها و اصل آزادی اطلاعات شده است. ازاین­رو، اسناد حقوقی درحالی­که بر آزادی جریان اطلاعات تاکید کرده­اند، محدودیت­هایی ازجمله حمایت از امنیت ملی و نظم عمومی را بر آن وضع نموده­اند تا بدین­وسیله از حقوق حاکمیت، درکنار حقوق بشر حمایت کرده باشند. اما برخی کشورهای قدرتمند خود را چندان متعهد به اصول موجود در این زمینه نشان نداده و از طریق به کارگیری ابزارهای جنگ نرم و جاسوسی رسانه­ای موجب نقض حاکمیت و امنیت داخلی دیگر کشورها شده­اند.  نتایج تحقیق نشان می­دهد علی رغم اهمیتی که حقوق بشر و آزادی­های انسانی دارند،  اما اگر هریک از  این آزادی­ها تهدیدی برای امنیت ملی کشورها به شمار آیند، باید کنترل و محدود شوند، زیرا در تقابل بین آزادی اطلاعات و حقوق حاکمیت، اولویت بر حفظ حقوق حاکمیت است. درنتیجه، باید تلاش شود با وضع قواعد بین المللی به ­نحوی بر آزادی اطلاعات  نظارت شود تا به­صورت لجام­گسیخته تبدیل به فرصتی در دست قدرت­های بزرگ برای تحقق اهداف ضدحاکمیتی علیه کشورهای دیگر نشود. چارچوب نظری تحقیق برمبنای اسناد و قوانین حقوق بین­الملل است. روش پژوهش حاضر مبتنی بر روش توصیفی تحلیلی بوده و ابزار گردآوری داده­ها کتابخانه­ای و اسنادی است.

آزادی اطلاعات, حاکمیت ملی, امنیت ملی, جنگ نرم, جاسوسی