بررسی روند تغییرات زمانی پارامترهای هواشناسی و شاخص خشکی یونپ در استان آذربایجان غربی

مطالعه و پایش مستمر پارامترهای هواشناسی و اقلیمی از اقدامات ضروری در بحث مدیریت منابع آب است. مطالعه حاضر با هدف بررسی شاخص خشکی یونپ (R) و روند تغییرات زمانی پارامترهای هواشناسی از قبیل بارندگی، دما،رطوبت نسبی، ساعات آفتابی، باد و تبخیر تعرق پتانسیل - (0) در استان آذربایجان غربی صورت گرفته است. بدین منظور، داده های هواشناسی (بین سال های 1996 تا 2014 ) از 16 ایستگاه سینوپتیک شهرستان های استان آذربایجان غربی جمع آوری شد و پس از بررسی، تجزیه و تحلیل و محاسبه تبخیر تعرق پتانسیل با استفاده از روش فائو پنمن مانتیث توسط نرم افزار متلب، روند تغییرات این پارامترها مشخص گردید. همچنین شاخص خشکی یونپ برای تمامایستگاه های هواشناسی منطقه مورد نظر محاسبه و پهنه بندی آب و هوایی و خطر بیابانزایی براساس این شاخص بررسی شد. نتایج نشان دهنده روند ثابت مقدار بارندگی و روند کاهشی مقدار تبخیر تعرق پتانسیل در این بازه آماری بودند. بطوریکه مقدار کاهش 0ET برای دوره ی 19 ساله برابر 25 میلی متر بدست آمد. بررسی شاخص خشکی یونپ نشان داد استان آذربایجان غربی با شاخص خشکی یونپ برابر 0/3 جزو مناطق نیمه خشک بوده و خطر بیابان زایی در این استان شدید است. همچنین در بین شهرهای این استان، پیرانشهر و سردشت به ترتیب با شاخص خشکی یونپ برابر 0/5 و 0/66 در پهنه خشک نیمه مرطوب و نیمه مرطوب و با خطر بیابانزایی متوسط و کم قرار دارند

کلیدواژه ها:

بیابان زایی ، تبخیر تعرق پتانسیل ، پارامتر اقلیمی ، فائو پنمن مانتیث