ارزیابی تحمل به تنش خشکی لاین های امید بخش نخود (Cicer arietinum L.) با استفاده از شاخص های مقاومت به خشکی
- سال انتشار: 1397
- محل انتشار: فصلنامه تنش های محیطی در علوم زراعی، دوره: 11، شماره: 2
- کد COI اختصاصی: JR_ESCS-11-2_006
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 587
نویسندگان
دانشجوی دکتری، گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه رازی
دانشیار گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه رازی
استاد، بخش ایمونولوژی، مرکز تحقیقات بیولوژی پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه.
دانشیار گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه رازی
چکیده
با توجه به سطح زیر کشت دیم نخود، خشکی ازجمله عواملی است که به طورجدی تولید و کیفیت نخود را تحت تاثیر قرار میدهد؛ بنابراین رسیدن به ژنوتیپ های متحمل خشکی موردتوجه محققین است. به منظور بررسی تنوع ژنتیکی و تحمل به خشکی لاین های پیشرفته نخود، تعداد 64 ژنوتیپ نخود در قالب طرح لاتیس ساده با دو تکرار در شرایط تنش و عدم تنش رطوبتی در معاونت موسسه تحقیقات کشاورزی دیم سرارود کرمانشاه درسال زراعی 93-1392 مورد آزمایش قرار گرفتند. شاخصهای تحمل تنش (STI)، شاخص میانگین بهره وری (MP)، میانگین هندسی بهره وری (GMP)، حساسیت به تنش (SSI)، میانگین هارمونیک (HAM)، شاخص عملکرد (YI) و شاخص تحمل تنش تغییریافته (K1, K2) بر اساس عملکرد دانه در هر دو شرایط محاسبه گردید. همچنین از روش امتیازدهی تحمل تنش (STS) به منظور گزینش ژنوتیپها بر مبنای کلیه شاخصها استفاده شد. مطالعه همبستگی ساده بین عملکرد در شرایط تنش، عدم تنش و شاخصهای مقاومت نشان داد که عملکرد در دو شرایط با شاخصهای تحمل تنش، میانگین هندسی بهره وری، میانگین هارمونیک، شاخص عملکرد و تحمل تنش تغییریافته همبستگی مثبت و معنیداری داشتند. بنابراین این شاخصها برای شناسایی ژنوتیپهای با عملکرد بالا مناسب می باشند که از بین آن ها STI به عنوان مناسب ترین شاخص جهت ترسیم نمودار سه بعدی در نظر گرفته شد. روش ترسیمی سه بعدی و بای پلات باعث گروه بندی ژنوتیپ های متحمل و غیر متحمل گردید به طوری که ژنوتیپهای FLIP 08-42C، عادل، آزاد و FLIP 08-35C با قرار گرفتن در مجاورت بردارهای مربوط به شاخص های مهم مقاومت (STI, MP, GMP) و قرار گرفتن در گروه A از پتانسیل تولید بالا و حساسیت پائین به خشکی برخوردار بودند. همچنین با توجه به نتایج روش امتیازدهی تحمل تنش (STS) ژنوتیپ های فوق نسبت به سایر ژنوتیپ ها دارای تحمل بیشتری به تنش خشکی بودند. در تجزیه به مولفه های اصلی، دو مولفه اصلی اول 98.437 درصد از کل واریانس را توجیه نمودند. درنهایت با توجه به وجود تنوع ژنتیکی بین ژنوتیپهای موردبررسی ازنظر تحمل به تنش خشکی، میتوان از آن ها در برنامه های اصلاحی استفاده نمود.کلیدواژه ها
تنش رطوبتی, روش امتیازدهی تحمل تنش (STS), مولفه های اصلی, نخوداطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.