تاثیر رژیم مختلف آبیاری و کودهای زیستی بر عملکرد دانه، میزان اسانس، برخی صفات فیزیولوژیک و جذب عناصر معدنی در زیره سبز (.Cuminum cyminum L)

  • سال انتشار: 1398
  • محل انتشار: فصلنامه تنش های محیطی در علوم زراعی، دوره: 12، شماره: 3
  • کد COI اختصاصی: JR_ESCS-12-3_015
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 377
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

خلیل کریم زاده اصل

استادیار (عضو هیات علمی) موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران

ابوالفضل باغبانی آرانی

استادیار (عضو هیئت علمی) گروه کشاورزی، دانشگاه پیام نور، تهران

چکیده

به منظور بررسی اثرات تنش کم آبی و کودهای زیستی بر عملکرد دانه، درصد و عملکرد اسانس دانه و برخی صفات فیزیولوژیک و جذب عناصر معدنی در زیره سبز، آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 95 - 1394 در مزرعه ایستگاه تحقیقاتی البرز اجرا گردید. فاکتورهای آزمایشی شامل رژیم آبیاری با سه سطح (آبیاری در زمان 60 ، 110 و 160 میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر) به عنوان عامل اصلی و کود زیستی با چهار سطح (شاهد، نیتروکسین، بیوفسفر و ترکیب نیتروکسین و بیوفسفر) به عنوان عامل فرعی بودند. نتایج نشان دادند که با افزایش شدت تنش خشکی کلروفیل کل (a+b)، کلروفیل a و b، محتوای آب نسبی، میزان پتاسیم، فسفر و نیتروژن دانه کاهش یافت درحالی که موجب افزایش پرولین و درصد اسانس گردید. کودهای زیستی موجب افزایش کلروفیل کل، a و b، عملکرد دانه، درصد و عملکرد اسانس، میزان پتاسیم، فسفر و نیتروژن دانه گردیدند. بیشترین عملکرد دانه در تیمار کاربرد نیتروکسین با بیوفسفر با (474.22 کیلوگرم در هکتار) حاصل گردید. همچنین اثر برهمکنش رژیم آبیاری و کود زیستی بر میزان کلروفیل کل، a و b، پرولین، پتاسیم و فسفر دانه معنی دار گردید به گونه ای که بیشترین میزان کلروفیل کل، a و b و پتاسیم دانه در تیمار آبیاری در 60 میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر با کاربرد کود زیستی نیتروکسین و بیوفسفر به دست آمد. در مجموع نتایج نشان داد که استفاده از کود زیستی نیتروکسین و بیوفسفر نسبت به شاهد (عدم مصرف کود)، می تواند باعث بهبود درصد و عملکرد اسانس (15.9% و 47%)، عملکرد دانه (36.9%) و جذب عناصر نیتروژن (3.8%)، فسفر (21.9%) و پتاسیم (10.4%) دانه زیره سبز شود. در نهایت می توان نتیجه گرفت که اعمال تنش کم آبی به همراه استفاده از کود زیستی، راهکار مناسبی جهت بهبود عملکرد دارویی (درصد و عملکرد اسانس) در زیره سبز و کاهش آلودگی محیط زیست می باشد.

کلیدواژه ها

بیوفسفر, تنش خشکی, درصد و عملکرد اسانس, نیتروکسین

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.