بررسی اثر کودهای زیستی بر عملکرد کمی و تغییرات هورمونی گیاه سویا (Glycine max Merrilll) تحت رژیم های مختلف آبیاری

این پژوهش به منظور بررسی تاثیر کاربرد باکتری تثبیت کننده نیتروژن Azotobacter chroococcum در ترکیب با باکتری حل کننده فسفات Pseudomonas putida بر کاهش اثرهای کمبود آب آبیاری بر سویا رقم تلار تحت شرایط مزرعه مورد مطالعه قرار گرفت. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال های 1395-1394 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه تربیت مدرس اجرا شد. تیمارها شامل چهار سطح آبیاری 15 (شاهد)، 30 (تنش ملایم)، 45 (تنش متوسط) و 60 (تنش شدید) درصد تخلیه رطوبت قابل دسترس خاک و چهار سطح تلقیح بذر با باکتری شامل شاهد یا بدون مصرف باکتری، تلقیح با Azotobacter chroococcum، تلقیح با Pseudomonas putida و تلقیح با هر دو باکتری بودند. آبیاری به صورت قطره ای-نواری (T-tape) انجام شد. نتایج این تحقیق نشان داد که اثرات اصلی رژیم آبیاری و کود زیستی بر کلیه صفات اندازه گیری شده به جز تعداد دانه در غلاف معنی دار بود. بیشترین تعداد غلاف در بوته، عملکرد دانه، هورمون های ایندول استیک اسید، جیبرلین، سیتوکنین و آبسیزیک اسید موجود در برگ از تیمار کاربرد توام Azotobacter chroococcum و Pseudomonas putida به دست آمد. بیشترین تعداد غلاف در بوته، دانه در غلاف، عملکرد دانه، هورمون های ایندول استیک اسید، جیبرلین و سیتوکنین در تیمار شاهد و بیشترین هورمون آبسیزیک اسید در تیمار تنش شدید مشاهده گردید. به طورکلی، می توان نتیجه گرفت که کاربرد Azotobacter chroococcum به تنهایی موجب افزایش 25 درصد عملکرد دانه نسبت به شاهد، کاربرد Pseudomonas putida به تنهایی موجب افزایش 30 درصد عملکرد دانه نسبت به شاهد و کاربرد توام هر دو باکتری موجب افزایش 42 درصد عملکرد دانه نسبت به شاهد شد که نشان دهنده توانایی ریزجانداران در افزایش عملکرد و اجزای عملکرد و همچنین افزایش هورمون های محرک رشد در شرایط تنش بوده و در بروز مقاومت در گیاه سویا و کاهش افت شدید عملکرد موثر است.

کلیدواژه ها:

اجزای عملکرد ، ازتوباکتر ، تنش کم آبی ، سودوموناس ، هورمون های رشد