بررسی عملکرد و برخی ویژگی های فیزیولوژیک ارقام کلزا در شرایط تنش خشکی آخر فصل و کاشت تاخیری

  • سال انتشار: 1399
  • محل انتشار: فصلنامه تنش های محیطی در علوم زراعی، دوره: 13، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_ESCS-13-2_005
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 580
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

لعیا مرادبیگی

دانشجوی دکتری زراعت دانشگاه صنعتی شاهرود

احمد غلامی

دانشیار دانشگاه صنعتی شاهرود

امیرحسین شیرانی راد

استاد موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران

حمید عباس دخت

دانشیار دانشگاه صنعتی شاهرود

چکیده

به منظور بررسی اثر کاشت تاخیری و تنش خشکی آخر فصل بر صفات عملکرد و اجزای عملکرد، اسیدهای چرب اشباع و غیر اشباع، به منظور بررسی اثر تاریخ کاشت و تنش خشکی بر صفات عملکرد و اجزای عملکرد، اسیدهای چرب اشباع و غیر اشباع، میزان روغن و گلوکوزینولات دانه و محتوای پرولین کلزا آزمایشی به صورت فاکتوریل اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در دو سال زراعی 95-1393 در مزرعه تحقیقاتی موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج اجرا گردید. تیمارهای مورد بررسی شامل تاریخ کاشت در دو سطح شامل: 20 مهر (کشت معمول) و 5 آبان (کشت تاخیری)، آبیاری در دو سطح شامل: آبیاری کامل (شاهد) و تنش خشکی (قطع آبیاری از مرحله خورجین دهی) و نیز ارقام و هیبریدهای پاییزه کلزا شامل:Neptune, Elvise, Okapi, Tassilo, GKH0224, GKH2624, GKH3705 بودند. نتایج آزمایش نشان داد، که تاریخ کاشت، آبیاری و رقم بر تمام صفات به غیر از اسید اکوزنوئیک معنی دار بود. به تاخیر انداختن تاریخ کاشت، تعداد خورجین در بوته، وزن هزاردانه، عملکرد دانه، میزان روغن دانه، اکوزنوئیک اسید و پرولین را کاهش ولی میزان گلوکوزینولات دانه و اسید بهنیک را افزایش داد. بیش ترین میزان روغن دانه (6/45 درصد) در حالت آبیاری کامل و کشت معمول و کم ترین آن ( 42.2درصد) در شرایط قطع آبیاری در مرحله خورجین دهی و کشت تاخیری به دست آمد. بالاترین میزان پرولین (21.59 میلی گرم بر گرم وزن تر) در کشت معمول و از رقم GKH3705 به دست آمد. از نظر عملکرد و اجزای عملکرد، محتوای روغن دانه، اسیدهای چرب اشباع و غیر اشباع و میزان گلوکوزینولات، رقم GKH3705 مناسب ترین بود. با توجه به نتایج، به نظر می رسد تاریخ کاشت 20 مهر و رقم GKH3705 در هر دو شرایط بدون تنش و تنش خشکی می تواند به عنوان بهترین تیمار برای سودمندی تولید کلزا در منطقه کرج پیشنهاد گردد.

کلیدواژه ها

اسید چرب, پرولین, تاریخ کاشت, قطع آبیاری, گلوکوزینولات

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.