امکان سنجی فسخ نکاح به علت زنای زوجه، از دیدگاه فقه امامیه

سال انتشار: 1398
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 487

فایل این مقاله در 22 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JFI-26-99_002

تاریخ نمایه سازی: 2 تیر 1399

چکیده مقاله:

عقد نکاح یکی از عقود لازم است و بدین جهت، فسخ آن به دلیل خاص نیاز دارد. در فقه امامیه، برای فسخ عقد نکاح به دلیل اهمیت و تاثیر آن بر جامعه اسباب خاص و محدودی بیان شده است. یکی از مواردی که ممکن است زوج ادعای حق فسخ کند، زنای زوجه پیش و یا پس از ازدواج است. در همین راستا، پژوهش حاضر با روش کتابخانه ای و با بهره گیری از مطالعه اسنادی به بررسی و واکاوی امکان فسخ عقد نکاح به دلیل ارتکاب زنا، اختصاص یافته است. نتایج و دستاوردهای این پژوهش نشان می دهد که به اعتقاد مشهور متاخرین ، اگر زوجه پیش از ازدواج مرتکب زنا شود، مرد حق فسخ ندارد؛ هر چند برخی فقها با استناد به قاعده لاضرر و برخی روایات ، بر این باورند که مرد در این مورد نیز حق فسخ دارد. از دیدگاه نگارندهٔ این سطور، استناد به قاعده لاضرر با توجه به لسان اثباتی نداشتن آن ، صحیح نیست. البته ، با توجه به تصریح معتبره عبدالرحمن و صحیحه حلبی، اگر زن پیش از ازدواج مرتکب زنا شود و به هنگام عقد آن را مخفی و کتمان کند، شوهر حق فسخ دارد. روایات معارض این دو حدیث نیز بر عدم انفساخ و یا کراهت استفاده از حق فسخ حمل می شوند، اما اگر زن پس از ازدواج مرتکب این خیانت شود ، از نگاه ابن  جنید بغدادی ، شوهر می تواند اعمال فسخ نماید. البته، از دیدگاه نگارنده، دلایل ارائه شده برای اثبات این نظریه، مخدوش اند و شوهر به دلیل اجماع ، عمومات و استصحاب لزوم عقد خیار فسخ ندارد.

نویسندگان

محمد عربشاهی

دکتری فقه و اصول، دانشجوی دکتری فقه جزایی دانشگاه علوم اسلامی رضوی و استاد سطوح عالی حوزه علمیه خراسان

جواد حبیبی تبار

** مدرس خارج اصول و فقه جزا حوزه علمیه قم، عضو هیئت علمی جامعه المصطفی العالمیه، قم، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن کریم. ...
  • ابن بابویه، محمد بن علی (شیخ صدوق) (1415ق)، المقنع ، ...
  • ابن غضائری ، احمد بن ابی عبدالله (بی تا)، کتاب ...
  • اراکی ، محمد علی (1419ق)، کتاب النکاح ، قم: نورنگار. ...
  • اردبیلی ، احمد بن محمد (1403ق)، مجمع الفائده و البرهان ...
  • امامی خوانساری ، محمد (بی تا)، الحاشیه الثانیه علی المکاسب ...
  • انصاری ، مرتضی (شیخ انصاری) (1415ق)، المکاسب، ج4 ، قم: ...
  • بجنوردی ، سیدحسن (1419ق)، القواعد الفقهیه، ج2 ، قم: الهادی. ...
  • برقی ، احمد بن محمد بن خالد (1383)، رجال البرقی ...
  • حر عاملی، محمد بن حسن (شیخ حر عاملی) (1409ق)، وسائل الشیعه، ج21 ، ...
  • حلی محمد بن ادریس (1410ق)، السرائر، ج2 ، قم: دفتر ...
  • حلی، جعفر بن حسن (محقق حلی) (1408ق)، شرائع الاسلام فی ...
  • حلی، حسن بن یوسف بن مطهر (علامه حلی) (1381ق)، خلاصه ...
  • حلی، حسن بن یوسف بن مطهر (علامه حلی) (1413ق)، مختلف ...
  • حلی، محمد بن حسن بن یوسف بن مطهر (فخر المحققین ...
  • خوئی ، سیدابوالقاسم (1417ق)، مصباح الفقاهه، ج3 و 6 ، ...
  • خوئی ، سیدابوالقاسم (1418ق)، موسوعه الامام الخوئی، ج32 ، قم: ...
  • خوئی ، سیدابوالقاسم (بی تا)، معجم رجال الحدیث و تفصیل ...
  • ذهبی ، احمد بن محمد بن عثمان (1382ق)، میزان الاعتدال ...
  • رضوی، سیدمحمد و رضوی، سید علی (1396)، گستره جواز عضل ... [مقاله ژورنالی]
  • سبحانی ، جعفر (بی تا)، نظام النکاح فی الشریعه الاسلامیه ...
  • سبزواری ، سیدعبدالاعلی (1413ق)، مهذب الاحکام فی بیان الحلال و ...
  • سبزواری ، محمدباقر (1423ق)، کفایه الاحکام، ج2 ، قم: دفتر ...
  • سیستانی ، سیدعلی (1414ق)، قاعده لاضرر و لاضرار ، قم: ...
  • شبیری زنجانی ، سیدموسی (1419ق)، نکاح، ج11 ، 18، 20 ...
  • شهید ثانی ، زین الدین بن علی (1413ق)، مسالک الافهام ...
  • طباطبایی ، سیدعلی بن محمد (1418ق)، ریاض المسائل فی تحقیق ...
  • طوسی ، محمد بن حسن (شیخ طوسی ) (1387)، المبسوط فی ...
  • طوسی ، محمد بن حسن (شیخ طوسی ) (1390)، الاستبصار فی ...
  • طوسی ، محمد بن حسن (شیخ طوسی ) (1407ق)، تهذیب الاحکام، ...
  • طوسی ، محمد بن حسن (شیخ طوسی ) (1417ق)، العده فی ...
  • طوسی ، محمد بن حسن (شیخ طوسی ) (بی تا)، الفهرست ...
  • عاملی محمد بن علی (1411ق)، نهایه المرام فی شرح مختصر ...
  • عسقلانی، احمد بن علی ( ابن حجر عسقلانی ) (1404ق)، ...
  • فاضل لنکرانی ، محمد (1421ق)، تفصیل الشریعه فی شرح تحریر ...
  • فاضل هندی اصفهانی ، محمدحسین (1416ق)، کشف اللثام و الابهام ...
  • قمی ، سیدتقی (1426ق)، مبانی منهاج الصالحین، ج10 ، قم: ...
  • کشی ، ابوعمرو محمد بن عمر (بی تا)، رجال الکشی ...
  • کلینی ، محمد بن یعقوب (1407ق)، الکافی، ج5 و 10 ...
  • بررسی مفهومی فسخ و انفساخ و قابلیت اجرای آن در عقد نکاح [مقاله کنفرانسی]
  • مجلسی، محمدباقر (علامه مجلسی) (1404ق)، مرآه العقول، ج20 ، چ2، تهران: ...
  • مجلسی، محمدباقر (علامه مجلسی) (1410ق)، بحار الانوار لدرر اخبار الائمه الاطهار، ...
  • مجلسی، محمدتقی (مجلسی اول) (1406ق)، روضه المتقین فی شرح کتاب ...
  • محقق ثانی ، علی بن حسین (1414ق)، جامع المقاصد فی ...
  • محقق داماد ، سیدمصطفی (1406ق)، قواعد فقه، ج2 ، چ12، ...
  • محقق کرکی ، علی بن حسین (1414ق)، جامع المقاصد فی ...
  • مکارم شیرازی ، ناصر (1424ق)، کتاب النکاح، ج4 ، قم: ...
  • نجاشی ، احمد بن علی (1407ق)، رجال نجاشی ، قم: ...
  • نجفی ، محمدحسن (صاحب جواهر) (1404ق)، جواهر الکلام فی شرح ...
  • نمایش کامل مراجع