جواد قاسمی قمی - استاد گروه ادیان و مذاهب جامعه المصطفی (ص)

مسیح شناسی یعنی شناخت ابعاد تاریخی و الاهیاتی عیسی مسیح (ع)، همواره محل اختلاف مورخان، متکلمان و متدینان بوده است؛ برخی وجود تاریخیش را رد کرده و مسیح را اسطورهای ساخته افکار شاگردانش پنداشته و از این رو او را شایسته اقتدا نمی دانند و برخی دیگر با اولوهیت بخشیدن به او، دسترسی و درک درست جوانب انسانی در رفتار و کردار او را دشوار می سازند. به نظر می رسد در کنار دو نوع مسیح شناسی تاریخی و الاهیاتی بتوان نوع سومی از این آموزه را تحت عنوان مسیح شناسی اخلاقی پایه گذاری کرد که موضوع آن عیسای اخلاقی است و با صرف نظر از اختلافات تاریخی، بشری با الوهی بودن او، به بررسی مبانی و نظام اخلاق فردی و اجتماعی این شخصیت بزرگ در دوران کوتاه حیات اجتماعی اش به عنوان معلم یا پیامبری الاهی می پردازد. غایت این مسیح شناسی که در روایات اهل بیت (ع) هم بروز ویژه ای دارد، شناخت و شناساندن اخلاق عیسوی به عنوان نقطه اشتراک و محور وحدت همه دلبستگان به این انسان خداگونه و معلم متخلق به دور از مجادلات اختلاف برانگیز الاهیاتی، کلامی و تاریخی است. این مقاله با مراجعه به منابع معتبر اسلامی و روایات اهل بیت (ع)، ضمن بررسی اجمالی مسیح شناسی مرسوم و استخراج مبانی و مولفه های حیات اخلاقی عیسی (ع)، نظام اخلاقی عیسوی را بررسی و سیره رفتاری این معلم سترگ اخلاق را در برخورد با اقشار مختلف جامعه واکاوی نموده است.

عیسی مسیح (ع)، مسیح شناسی اخلاقی، اخلاق، روایات اهل بیت (ع).