محسن گنجی - دانشجوی کارشناسی ارشد ادبیات معاصر دانشگاه شهرکرد
سید جمال الدین مرتضوی - استادیار دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه شهرکرد

مضمون یکی از اصطلاحات مهم در ادبیات محسوب می شود که به دلیل ویژگی سهل و ممتنع بودن آن، ارائه تعریفی جامع و همه فهم از آن دشوار است؛ چرا که از یک طرف روشن و ساده به نظر میآید و از طرفی در عرصه عمل دشوار و غیر قابل فهم می نماید. در این پژوهش کوشیده ایم، با روش مبتنی بر منابع کتابخانه ای و اسنادی به ارائه تعریف های متعدد از مضمون در دیدگاه برخی از صاحب نظران به تبیین و روشن شدن این مفهوم پرداخته شود و پس از آن ضمن برشمردن اصطلاحات مترادفی که در تعاریف متعدد خواسته یا ناخواسته از جانب صاحب نظران به مضمون داده شده است، به ارتباط نسبی این مفاهیم با مضمون به صورت جداگانهپرداخته شود و وجوه مختلف افتراق و اشتراک هر کدام از اصطلاحات با مضمون را تعیین کنیم و در نهایت، اصطلاحاتی که ارتباط بیشتری با این مفهوم دارند را، مشخص کنیم.

مضمون، موضوع، نقد مضمونی، موتیف، درون مایه