رافعه درسوئی - کارشناس ارشد مرمت و احیای ابنیه و بافت های تاریخی، دانشگاه شهید بهشتی،
میترا آزاد - استادیار دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران
پیروز حناچی - استاد دانشکده معماری، پردیس هنرهای زیبا، تهران

توجه به بافت های قدیمی و رفع ناپایداری آنها به موضوعی جدی و محوری تبدیل شده است. هسته های مرکزی شهرها دارای سرمایه های مختلف فرهنگی هستند. رویکردهای مرمت شهری در سیر تکامل خود گذاری را از حوزهی توجه صرف به کالبد، به تاکید بر ملاحظات فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی تجربه کرده اند. بازآفرینی فرهنگ مبنا اصلی ترین رویکرد در دهه ی اخیر است که با طرح مفاهیم پایه ای و استفاده از حوزه های بکر اقتصادی به این مهم دست می یابد و میتواند در بافت مرکزی شهرها، با رویکردهای بازآفرینی و اطمینان به موثر افتادن آنها، از رهیافت های فرهنگی بهره گیرد. بازآفرینی فرهنگ مبنا به این مجموعه ها و ویژگی های خاص آنها احترام می گذارد و از طرفی ساختارهای امروزی را با ساختارهای دیروزی ترکیب می کند و همراه با جریان سازی فرهنگی، رونق اقتصادی را نیز به ارمغان می آورد. سوال اصلی بدین شکل مطرح می شود که چه اقداماتی را میتوان در جهت بازآفرینی در هسته ی مرکزی شهر بوسیله ی پیاده سازی اصول سازگارسازی در مجموعه های صنعتی برای برآوردن نیازهای امروزی در زمینه های فرهنگی به کار برد سازگارسازی مجموعه های صنعتی با نیازهای امروز منوط به برنامه ریزی و حفاظت در قالب تخصیص کاربری می باشد. مجموعه های صنعتی بهترین گزینه برای این رویکرد می باشند زیرا سرمایه هایی با ارزشهای تاریخی فرهنگی در هسته ی مرکزی شهرها می باشند و نمایانگر ارزش های ایران مدرن هستند اما امروزه به عرصه هایی متروک تبدیل شده اند. عرصه های باز و بسته بزرگی که فرصت مناسبی برای تخصیص کاربری مجدد و پاسخگویی به نیازهای شهری را فراهم می کنند. سازگارسازی با این رویکرد صورت می گیرد که این عرصههای وسیع در مرکز شهر قابلیت جذب مخاطب از گروه های اجتماعی حداکثری را فراهم نمایند. هدف از این مقاله معرفی مولفه هایی برای برنامه ریزی فضایی این مجموعه ها با کاربری عمومی فرهنگی است که با رویکرد توصیفی و استدلال منطقی و روش تحقیق کیفی کاربردی محقق گردیده است. در پژوهش حاضر اصول جهانی در زمینه ی سازگارسازی بررسی و روی کارخانه ی نخریسی مشهد به عنوان نمونهی موردی، بومی سازی شد.

بازآفرینی شهری ، فرهنگ مبنا ، سازگارسازی ، کاربری مجدد ، مجموعه های صنعتی