نقش تغییر اقلیم بر فعال شدن کانون گردو غبار جنوب و جنوب شرق اهواز با تاکید بر شاخص های حدی دما

دما تعیین کننده تغییرات فشار و جریان باد و تامین کننده انرژی لازم جهت انتقال ذرات گردو غبار است. کانون گردو غبار جنوب و جنوب شرق اهواز به دلیل نزدیکی به این کلانشهر از اهمیت ویژه ای نسبت به سایر کانون ها برخوردار است. در این مقاله روند تغییرات بلندمدت شاخص های حدی دما و ارتباط آن با رخدادهای گردو غبار از منشاء جنوب و جنوب شرق در اهواز بررسی شده است. داده های روزانه دمای حداقل، دمای حداکثر و گزارشات رخداد گردو غبار از منشاء جنوب و جنوب شرق، جهت130 تا 190 درجه برای دوره آماری60 ساله (1957-2016) از سایت سازمان هواشناسی کشور استخراج شد. برای اطمینان از رخداد تغییرات اقلیمی از آزمون فرض آماری تفاوت میانگین دو جامعه استفاده شد؛ نتایج نشان داد میانگین داده ها در دو دوره به طور معنیداری با هم متفاوت هستند وبدین ترتیب فرض صفر که حاکی از برابری میانگین دو دوره است، رد شد. براساس شاخصهای تعریف شده گروه کاری پایش و آشکارسازی تغییرات اقلیمی داده های روزانه در نرم افزار R-Climdex پردازش شد. در بین داده های خروجی شاخصهای مربوط به دما تفکیک و از بین آنها علاوه بر متوسط حداقل و حداکثر دما 9 شاخص دیگر انتخاب شد. از آزمون ناپارامتریک گرافیکی من کندال جهت بررسی شیب و معنی داری روند و یافتن نقاط جهش در سری داده های خروجی انتخابی استفاده شد؛ نتایج نشان داد از بین11 شاخص 9 شاخص دارای روند تغییرات معنی دار بودند. به منظور بررسی ارتباط بین رخدادهای گردو غبار از منشاء کانون جنوب و جنوب شرق با رخدادهای حدی آشکار کننده تغییر اقلیم از آزمون همبستگی پیرسون استفاده شد؛ نتایج نشان داد در تمام شاخص ها جهت روندها با هم همبستگی داشته اما 5 شاخص دارای همبستگی قوی تری نسبت به سایر شاخص ها بودند.

کلیدواژه ها:

تغییر اقلیم ، شاخص های حدی دما ، کانون گردو غبار ، جنوب و جنوب شرق اهواز .