تاثیرات سیاسی اندیشه های ضد تقریبی علمای شیعه و سنی بر جامعه ایران دوره صفویه (براساس روش بحران اسپرینگنز و مدل تعارضات)

هدف پژوهش حاضر تبیین تاثیرات سیاسی اندیشه های ضد تقریبی علمای شیعه با علمای اهل سنت بر جامعه ایران دوره صفوی بوده و با روش توصیفی تحلیلی و با محور قرار دادن روش بحران اسپرینگنز انجام شد. یافته ها نشان داد، مدل تعارضات ذیل سه محور واگرایی شدید (جنگ و لشکرکشی میدانی)، واگرایی متوسط (جنگ سرد و صدور فتوای تکفیر)، واگرایی خفیف (سب و لعن و ناسزا) نشان داد که در دوره صفویه بیشتر رفتارها برگرفته از واگرایی متوسط (جنگ سرد) یا همان صدور فتوای تکفیر بوده که این مسئله به ویژه در بخش نامه نگاری علمای شیعه و سنی نمایان است. تاثیرات سیاسی چنین اندیشه هایی با رویکرد ضد تقریبی، مضرات بسیار و تبعات منفی فراوانی برای جامعه ایران عصر صفوی، برجای داشت. ستیز صفوی- عثمانی، خیزش سنیان علیه صفویان، ستیز ازبک و صفوی، همبستگی میان ازبکان و عثمانی برای مقابله با شیعه، برخوردهای نظامی و قتل عام ها، دستگیری و کشتار علمای شیعی، مصون نگه داشته شدن اروپای مسیحی، تصرف پایتخت صفویه، گسترش سب و لعن، از جمله آنها بود.

کلیدواژه ها:

روش بحران اسپرینگنز ، مدل تعارضات ، دوره صفویه ، علمای شیعه ، علمای سنی ، اندیشه تقریب