احد شاهعلی زاده - دانشجوی کارشناسی ارشد حقوق جزا و جرم شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مراغه

این مقاله با هدف بررسی نقش بزه دیده در تعیین و اجرای مجازات در حقوق ایران صورت گرفته است. یافته های مقاله نشان داد که قوانین ایران در گذشته و در رابطه با جایگاه بزه دیده دارای نقصان هایی بود که در نهایت با تصویب قانون مجازات اسلامی سال 1392 مقررات مربوط به گذشت بزه دیده در جرایم قابل گذشت اصلاح گردید و از این حیث بزه دیده جایگاه خود را باز یافت. در کیفیات تخفیف دهنده در جرایم غیر قابل گذشت قانوگذار در سه حالت به بزه دیده توجه نموده است که در این سه حالت هر دو رویکرد بزه دیده شناسی علمی و حمایتی قابل رویت است. در هریک از مجازات های چهار گانه نیز بزه دیده هم از منظر علمی و هم از منظر حمایتی مورد توجه قانون گذار قرار گرفت. در رابطه با نقش بزه دیده در مرحله ی اجرای مجازات نیز در باب تعلیق مجازات و آزادی مشروط قانونگذار به هر دو رویکرد بزه دیده شناسی علمی و حمایتی توجه کرده است، با این تفاوت که در تعلیق مجازات از رویکرد بزه دیده شناسی حمایتی و در آزادی مشروط از رویکرد بزه دیده شناسی علمی غافل مانده است که لازم است برای ایجاد قوانین بزه دیده محور در این زمینه نیز اصلاحاتی صورت گیرد.

بزه دیده، تعیین مجازات، اجرای مجازات، قانون مجازات اسلامی، حقوق.