فاطمه آناهید - گروه فقه وحقوق عضو هیات علمی ،واحد اردبیل ،دانشگاه آزاد اسلامی ،اردبیل ،ایران.
مریم فیض الهی - گروه حقوق خصوصی دانشجو،واحد اردبیل ،دانشگاه آزاد اسلامی ،اردبیل،ایران

حقوق شهروندی امیخته ای از وظایف و مسولیت های افراد اجتماع در قبال یکدیگر و دولت و شهر می باشد. حقوق شهروندی یکی از عوامل مهم و تاثیر گذار در توسعه رفاه اجتماع است و دلالت بر مجموعه حقوق مندی سیاسی و اجتماعی دارد که افراد به سبب عضویت در یک دولت و ملت از ان برخوردار می شوند حفظ کرامت ذاتی شهروندان اصل مسولیت پذیری عدالت خواهی مساوات حفظ حقوق طبیعی و ذاتی انسان ها حاکمیت اراده واختیار انسان بر سرنوشت خود بر خی از مبانی حقوق شهروندی می باشد سابقه برخورداری شهروندان از این حقوق به ظهور ملت های مدرن باز می گردد اما تدوین توسط اندیشمندان سیاسی و حقوق و ورود ان در قوانین ملت ها سابقه کمتری داشته و عمدتا به ده ه های اخیر مربوط می شود از انجا که نیاز شهروندان زیاد است برای تامین نیاز ها قوانین جدید تری با مقتضیات زمانی نیاز است از سوی دیگر پاسخ به نیاز ها در یک بعد حقوق شهروندی نمی گنجد بلکه همه مصادیق حقوق شهروندی مانند مذهبی ، قضایی ،فرهنگی سیاسی و...به نیاز های شهروندان پاسخ می گوید حق تعیین سرنوشت عنصر بنیادین شهروندی است که از طریق مشارکت در امور جمعی تحقق پیدا می کند بر این اساس لازم است راهکار های مشارکتی مغلوب شهروندی برای تحقق توسعه شهروندی ارائه گردد تا شکا گیری فرهنگ سیاسی موافق و هم جهت با حقوق شهروندی برسد در نظام حقوقی ایران از حقوق متقابل حاکم و رعیت به صورت پراکنده سخن رفته ولی از دیدگاه اسلامی توسط روشنفکران در مورد حقوق شهروندی به مفهوم امروزی پزوهشی روشمند و نظامند صورت نگرفته است شخصی که در یک کشور دارای تمامی حقوق است شهروند ان جامعه می باشد و نسبت به این حقوق تکالیفی دارد .

حقوق ، حقوق شهروندی ، حقوق اساسی ،اصل برائت ، حقوق بشر