ناهید زیارت بان - کارشناس ارشد حقوق جزا و جرم شناسی

ظهور انقلاب صنعتی در سده نوزدهم میلادی، گذشته از تحولات اقتصادی جوامع پیشرفته، تغییر ویا اصلاح برخی نهادها و مفاهیم رایج کیفری را به همراه داشت. از جمله این تغییرات بنیادین، در خصوص جرایم جدید ناشی از زندگی صنعتی و ماشینی، بود که نباید همچنان به مانند گذشته بر ضرورت احراز عنصر معنوی تاکید ورزید، جرم انگاری چنین اعمالی بدین صورت بود که مسئولیت مرتکب آن با احراز عنصر معنوی جرم اعم از عمد یاتقصیر جزایی مبتنی نبوده و وجود عنصر مذکور مفرض تلقی و دادستان دیگر تکلیفی به اثبات آن نداشت و همانند مسئولیت مدنی اثبات ورود خسارت، ارتکاب رفتار زیان بار توسط متهم و احراز رابطه ی سببیت بین آن دو مولفه برای محاکمه و مجازات مرتکب کافی بود. به این گونه جرایم، جرایم مادی ، و یا جرایم مبتنی بر مسئولیت مطلق کیفری اطلاق می شود. نتیجه حاصل از این نوشتار بیانگر آن است که در نظام حقوقی ایران ادعای تقریر چنین جرایمی از سوی قانونگذار، مقرون به واقع نبوده و از پشتوانه علمی چندانی برخوردار نمی باشد.

مسئولیت مطلق، تقصیر، مسئولیت کیفری، مسئولیت مدنی