بررسی تغییر شاخص های رشدی گیاه برنج (Oryza sativa L.) در مراحل مختلف رشد تحت تاثیر رژیم های مختلف آبیاری در منطقه خوزستان، ایران

این پژوهش با هدف تعیین نقش رژیم­های مختلف آبیاری بر عملکرد دانه و شاخص­های فیزیولوژیکی ژنوتیپ­های برنج هوازی در استان خوزستان به­مدت دو سال (1393 و 1394) طراحی و اجرا گردید. چهار رژیم آبیاری (1، 3، 5 و 7 روزه) درکرت های اصلی و 12 ژنوتیپ برنج در کرت های فرعی در سه تکرار قرار گرفتند. نتایج تجزیه مرکب نشان داد که بین ژنوتیپ، رژیم آبیاری و اثر متقابل دو عامل در تمامی مراحل رشد صفات تفاوت معنی­داری در سطح یک درصد وجود داشت. نسبت وزن ساقه ( (SWRبا افزایش رشد نیز افزایش یافت، ولی از مرحله 100 روز پس از کاشت به بعد، به­دلیل نقش موثر ساقه به­خصوص در شرایط کاهش میزان آبیاری در انتقال مجدد، شاهد کاهش این صفت بودیم، ولی در صفات سرعت فتوسنتز خالص ((NARو وزن مخصوص برگ (SLW) به­دلیل سهم بیشتر برگ در اوایل رشد، روندی کاملا عکس حالت قبلی را داشتیم. نسبت وزن برگ (LWR) نیز بنا به­دلیل اخیر، روندی کاملا کاهشی از ابتدا تا پایان دوره رشد را دارا بود. با کاهش رژیم آبیاری، به­دلیل سایه­اندازی کمتر کانوپی، سرعت فتوسنتز خالص روند نزولی را طی کرد. بیشترین مقدار وزن برگ در رژیم­های آبیاری با تناوب پنج و هفت روزه مشاهده شد، ولی وزن ساقه در این رژیم­های آبیاری کاهش یافت. مکانیسم فرار از شرایط تنش­زا سبب کاهش دوره رشد با کاهش رژیم آبیاری شد. در نهایت پیشنهاد می­شود این آزمایش در رژیم­های آبیاری و ژنوتیپ­های دیگر نیز انجام شود.