بررسی بروز آبسه کبدی در گاوهای شیرده و خشک هلشتاین و تاثیر آن بر برخی فراسنجه های خونی و بافت شناسی یاخته های کبد

هدف از این پژوهش بررسی بروز آبسه کبدی در گاوهای شیری هلشتاین و تاثیر آن بر برخی فراسنجه­های خونی و بافت شناسی یاخته های کبدی بود. کبد 577 راس گاو شیرده و خشک در زمان کشتار در دو کشتارگاه در ایران برای تشخیص آبسه کبدی بررسی شدند. خون گیری از گاوها در زمان نزدیک به کشتار انجام شد. 60  راس گاو سالم یعنی به شمار گاوهای دارای آبسه کبدی، (که هیچ نوع مشکل از لحاظ کالبدگشایی و بازبینی امعاءواحشاء نداشتند) برابر با گله و شمار زایش به عنوان گروه شاهد در نظر گرفته شدند. بی درنگ پس از کشتار، کبد گاوها به چهار گروه کبد بدون آبسه امتیاز 0، کبد با یک یا دو آبسه کوچک یا آسیب بافتی امتیاز A-، کبد با یک یا دو آبسه به خوبی تشکیل شده امتیاز A و کبد با یک یا چند آبسه باز بزرگ، با یا بدون چسبندگی امتیاز A+  طبقه بندی شدند. بررسی کشتارگاهی نشان داد، 4/10 (60 راس) درصد از گاوها آبسه کبدی داشتند (25، 7/31 و 3/43 درصد به ترتیب برایA-، A و A+). داده های به دست آمده از بررسی های بافت شناختی نشان داد، کبدهای آبسه دار در مقایسه با کبد گاوهای سالم، یاخته های هپاتوسیت نزدیک به سینوزوئیدها تغییر شکل یافته و بافت مرده (نکروزه) شده داشتند و شمار یاخته های کاپفر در کبدهای درگیر آبسه افزایش یافته بودند. غلظت آنزیم های کبدی آسپارتات آمینوترنسفراز (AST)، آلانین آمینوترنسفراز (ALT) و گاما گلوتامیل ترانسفراز (GGT) در سرم خون گاوهای دارای آبسه کبدی با امتیاز (اسکور)های A-، A و A+  در مقایسه با گاوهای سالم بالاتر بودند (01/0P≤)؛ درحالی که غلظت آنزیم کراتین­کیناز (CK) در گاوهای درگیر آبسه کمتر از گروه سالم بود (01/0P≤). گاوهای دارای آبسه کبدی با اسکورهای A-، A و A+ غلظت های پایین­تری از آلبومین و کلسترول سرم در مقایسه با گاوهای سالم داشتند (01/0P≤). نتایج این پژوهش نشان داد، غلظت بالاتر آنزیم های کبدی و غلظت پایین آلبومین و کلسترول سرم خون در گاوهای مبتلا به آبسه کبدی ممکن است درنتیجه تخریب یاخته های کبدی و التهاب باشد. درمجموع نتیجه گیری می شود که، برخی فراسنجه های خونی می توانند به عنوان شاخصی برای بررسی وضعیت آبسه کبدی استفاده شوند.

کلیدواژه ها:

آبسه کبدی ، آنزیم های کبدی ، بافت شناسی ، گاوهای شیری