بررسی اثر ترکیبی دمای محیط و شدت روشنایی بر خطای انسانی

زمینه و هدف: هدف از این مطالعه بررسی تاثیر همزمان دما و شدت نور و اثر متقابل آنها بر خطاهای انسانی بود.مواد و روش ها: این مطالعه مقطعی بر روی 30 نفر از دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی شیراز با میانگین سنی 19.1±24.10 انجام شد. هر فرد 9 کارآزمایی را در 5 دقیقه، در 3 درجه حرارت مختلف (20، 25 و 30 درجه سانتیگراد) و 3 شرایط نوری (50، 500 و 1000 لوکس) انجام داد. از شرکت کنندگان خواسته شد یک متن را بصورت تصادفی انتخاب کنند. برای ارزیابی عملکرد شرکت کنندگان و میزان خطا، در هر متن 60 غلط املایی به طور عمدی قرار داده شد. هر یک از شرکتکنندگان باید متن را در 6 دقیقه خوانده و اشتباهات را شناسایی می کردند. در هر مرحله تعداد خطوط باقیمانده، تعداداشتباهات املایی و زمان اتمام کار به منظور ارزیابی خطاهای انسانی تحت تاثیر این شرایط تخمین زده شد.یافته ها: تاثیر دما بر تعداد خطوط باقیمانده، تعداد اشتباهات املایی و زمان اتمام کار، معنادار نبود (P> 0.05). با این وجودرابطه بین شدت نور و تعداد خطوط باقیمانده و تعداد اشتباهات املایی از نظرآماری معنی دار بود (P<0.05)، اما شدت نور <تاثیر معناداری بر زمان اتمام کار نداشت (P = 0.425). عملکرد مردان در انجام درست وظیفه در روشنایی 50 لوکس درتمامی دماها به شدت کاهش یافت. در روشنایی 500 و 1000 لوکس و دمای 25 درجه سلسیوس مردان عملکرد بهتریداشتند. برخلاف مردان عملکرد زنان چندان تحت تاثیر شدت روشنایی نبود. مردان در تمامی شرایط ترکیبی دما و روشناییبرای انجام وظیفه از حداکثر زمان مجاز (6 دقیقه) استفاده کردند. اما زنان در شرایط مختلف سرعت های مختلفی در انجاموظایف داشتند. زنان در شدت روشنایی 50 لوکس و دمای 20 درجه سلسیوس کندترین عملکرد و در شدت روشنایی 1000لوکس و دمای 30 درجه سلسیو سریع ترین عملکرد را در اتمام وظیفه داشتند.نتیجه گیری: نتایج نشان داد که برای ایجاد یک محیط مناسب برای کاهش خطاهای انسانی، شدت نور بسیار مهم می باشد.همچنین مشخص گردید تفاوت های جنسیتی در نحوه بهره مندی هر چه بیشتر از شرایط محیطی و عملکرد بهینه، بسیارتاثیرگذار می باشد.

کلیدواژه ها:

درجه حرارت ، شدت روشنایی ، خطای انسانی ، ارگونومی