شناسایی، اولویت بندی و ارزیابی شاخص های کلیدی عملکرد ایمنی در یک صنعت خودرو سازی (1397)

زمینه و هدف: عملکرد هر سیستم مدیرتی لازم است با شاخص های مناسب و کافی پایش شود. با توجه به نقش مهمعملکرد ایمنی در بهبود مستمر یک سازمان شناسایی، انتخاب و ارزیابی شاخص های کلیدی و اختصاصی عملکرد ایمنی،ضروری است. لذا این مطالعه با هدف شناسایی، انتخاب و ارزیابی شاخص های کلیدی ایمنی برای بهبود یک سیستم ارزشیابیعملکرد در یک صنعت خودرو سازی انجام شد.مواد و روش ها: این مطالعه توصیفی تحلیلی از نوع مقطعی در چهار مرحله انجام شده است. در ابتدا با انجام مصاحبه نیمهساختار یافته، بررسی مستندات شرکت و مطالعات انجام شده مجموعه ای از شاخص های کلیدی شناسایی و انتخاب شد، درمرحله دوم روایی این شاخص ها توسط خبرگان متخصص (N=11) مورد بررسی قرار گرفت و در مرحله سوم شاخص ها بااستفاده از تکنیک تحلیل سلسله مراتبی و با توجه به معیارهای SMART اولویت بندی و در آخرین مرحله اطلاعات تعدادیاز این شاخص های کلیدی از مستندات شرکت توسط کارشناسان متخصص، در طی 10 سال استخراج و همبستگی آن هامورد بررسی قرار گرفت.یافته ها: بر اساس چارچوب تعیین شده در مطالعه مجموعه ای از شاخص ها شامل 43 شاخص اجرایی ایمنی و 17 شاخصآموزشی جمع آوری شد که نتایج بررسی روایی محتوی نشان داد که از 43 شاخص اجرایی اولیه ایمنی 14 شاخص و از 17شاخص آموزشی 9 شاخص از روایی قابل قبولی برخوردار است. در مجموع 23 شاخص عملکردی ایمنی ضروری با توجه بههدف مطالعه از نظر تیم متخصص جهت ارزیابی عملکرد ایمنی پیشنهاد شد. همچنین نتایج اولویت بندی شاخص ها نشان دادکه شاخص تعداد ارزیابی ریسک های انجام شده با وزن نرمال شده 0/136 در اولویت اول می باشد. شاخص تعداد مانورهای انجام شده با وزن 0/130 در اولویت دوم قرار دارد. شاخص های درصد بودجه اختصاص داده شده برای کنترل ریسک ها و FSI به ترتیب با وزن 0/113 و 0/104 در اولویت سوم و چهارم قرار گرفته اند. همچنین نتایج آزمون همبستگی بین شاخص ها نشان داد که بین درصد عدم انطباق های رفع شده و شاخص FSI همبستگی منفی و معنی داری وجود دارد (r=-0.87, p<0/001). همچنین بین شاخص تعداد ارزیابی ریسک های انجام شده و شاخص درصد کاهش تعداد کلجراحات منجر به زمان از دست رفته کاری در مقایسه با سال قبل رابطه مثبت و معناداری یافت شد (P=0.04, r=0.64).نتیجه گیری (Conclusion): براساس نتایج بدست آمده، برای ارزیابی عملکرد ایمنی در صنایع خودروسازی چهار شاخصعملکردی ایمنی (تعداد ارزیابی ریسک های انجام شده- تعداد مانورهای انجام شده- درصد بودجه اختصاص داده شده برای کنترل ریسک ها- ضریب شدت تکرار حادثه)، کلیدی ترین شاخص ها بوده و به شکل اختصاصی جهت اجرای یک سیستم ارزشیابی عملکرد موثر برای دستیابی به اهداف و برنامه های ایمنی شغلی با رویکرد موثر بودن فعالیت ها، در یک صنعتخودروسازی می تواند بکار بسته شود.

کلیدواژه ها:

عملکرد ایمنی ، شاخص های کلیدی عملکرد ، صنعت خودروسازی