بررسی دلالت آیات قرآن بر نظریه های مختلف مجازات

  • سال انتشار: 1398
  • محل انتشار: فصلنامه مطالعات اخلاق کاربردی، دوره: 15، شماره: 36
  • کد COI اختصاصی: JR_AKGH-15-36_005
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 566
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

علی اصغر محمدزاده

گروه معارف اسلامی، واحد تهران شرق، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

چکیده

تاکنون نظریه­های مختلفی در مبحث مجازات ارائه شده است. پنج نظریه اصلی در این باره عبارتند از: بازدارندگی، ناتوان­سازی، کیفرخواهی، بازپروری و ترمیم یا بازسازی. در این مقاله نشانه­های هریک از این نظریات در آیات قرآن جستجو و بررسی می شود. اصرار بر هریک از این نظریات تک­محوری، گاهی به بی­عدالتی یا ناکارایی نظام حقوقی مجازات منجر می­گردد؛ ازاین رو، بهتر است ترکیبی از این نظریه­ها را به کار گرفت تا مجازات­ها، با توجه به شرایط مختلف، با توجیه­های متفاوتی اعمال شوند. بنابراین، در این مقاله براساس رویکرد ترکیبی، انتساب نظریات پنج­گانه به آیات قرآن بررسی شده است. شواهد قرآنی درباره نظریات بازدارندگی و ناتوان­سازی قوی­تر به نظر می­رسند. بعضی از انواع کیفرخواهی با آیات قصاص اثبات می­شوند؛ هرچند در آیات قصاص بر عفو (در مقابل کیفرخواهی) تاکید شده است. شواهد دیگر کیفرخواهی در شماری از آیات حدود آمده است. قرائن اندکی نیز برای بازپروری و ترمیم وجود دارد که چندان قانع کننده به نظر نمی­رسند و آیاتی هم که دلالت قوی­تر بر بازپروری دارند، نسخ شده­اند. روش تحقیق در این پژوهش، نقلی و ابزار تفسیر، استدلال­های عقلانی است.

کلیدواژه ها

مجازات در قرآن, بازدارندگی, ناتوان سازی, کیفرخواهی, بازپروری, ترمیم, نظریه ترکیبی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.