بازخوانی مفهوم سدره المنتهی با رویکرد گفتمانی

  • سال انتشار: 1394
  • محل انتشار: پژوهشنامه مطالعات تاریخی قرآن و حدیث، دوره: 21، شماره: 58
  • کد COI اختصاصی: JR_SMOJ-21-58_001
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 1560
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

احمد پاکتچی

عضو هیات علمی دانشگاه امام صادق (ع)

چکیده

در سنت تفسیری، سدره المنتهی به عنوان درخت سدری باشکوه و آراسته در دورترین نقطه بهشت مطرح بوده، و در زمره باورهای آخرت شناختی مسلمانان جای گرفته است. این در حالی است که با توجه به سیاق تنها کاربرد قرآنی آن در سوره مکی نجم، سدره المنتهی باید پدیده ای شناخته برای مشرکین عرب نیز بوده باشد. مجموع کاوشهای فرهنگی گفتمانی و ریشه شناختی نشان می دهد که سدره المنتهی نه دقیقا یک درخت، بلکه یک صورت فلکی با شکلی شبیه به درخت سدر است که در دورترین بخش مرئی با چشم غیر مسلح در آسمان دیده می شده، و بر پایه شواهد مختلف قابل تطبیق با صورت فلکی آندرومدا ست. می توان با تکیه بر مجموع مستندات ادعا کرد در فضای نزول قرآن کریم، فارغ از تفاوت آشکار در باورهای دینی مومنان و مشرکان، برای هر دو طیف از مخاطبات بر اساس یک شناخت فرهنگی مربوط به پیش از اسلام، سدره المنتهی همچون یک صورت فلکی، و نیز، دورترین نقطه آسمان شناخته بوده است.

کلیدواژه ها

صور فلکی در قرآن, آندرومدا, آگاهی افزایی در تفسیر, تاریخ تفسیر, تفاسیر متقدم, نمادشناسی سدر

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.