عاطفه ستاروند - دانشجوی کارشناسی ارشد آبخیزداری، گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین، دانشگاه کاشان
ابراهیم امیدوار - استادیار گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین، دانشگاه کاشان
عطااله شیرزادی - دکترای علوم و مهندسی آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه کردستان

پدیده فرسایش شیاری موج انتقال مقدار قابل توجه رسوب از محیط های مستعد و بحرانی شده و می تواند مسئله مهمی برای اراضی طبیعی، کشاورزی و همچنین معادن باشد. هدف از انجام این تحقیق بررسی تاثیر خصوصیات فیزیکی خاک بر وقوع فرسایش شیاری در حوضه قبله کاشان است در این تحقیق طی بازدیدهای میدانی، تعداد نه دامنه تحت تاثیر فرسایش شیاری شدید شناسایی و در کنار هر دامنه یک دامنه فاقد فرسایش شیاری با خصوصیات توپوگرافی یکسان نیز انتخاب و سپس نمونه برداری خاک در آنها صورت پذیرفت نمونه ها به آزمایشگاه خاک منتقل و خصوصیات فیزیکی خاک شامل محتوای رس، سیلت، شن، شن ریز، سنگریزه، ماده آلی و چگالی ظاهری طبق استانداردهای مربوطهاندازه گیری شدند. از آزمون t زوجی برای مقایسه خصوصیات خاک بین دامنه های شیاری و فاقد سیار استفاده گردید. نتایج نشان داد که بین دامنه های دارای شیار و فاقد سیار اختلاف معنی داری از نظر درصد رس sig. = 0.045, t = 2.336 ، شن ریز sig. = 0.001, t = 8.821 و فاکتور فرسایش پذیری sig. = 0.011, t = 3.29 وجود داشته است اما در مورد خصوصیات دیگر مانند وزن مخصوص ظاهری، درصد ست، سیلت و سنگریزه اختلاف معنی داری بین دو نوع دامنه دیده نشد. بنابراین در نتیجه گیری نهایی میتوان بیان نمود که وقوع فرسایش سیاری در حوضه قبله به طور کامل تحت تاثیر عوامل فیزیکی مورد بررسی نبوده و این شکل فرسایشی می تواند متاثر از ویژگی های دیگری خاک نیزباشد که لازم است در مطالعات بعدی مورد ملاحظه قرار گیرند.

فرسایش شیاری، فرسایش پذیری خاک، t زوجی، کاشان