تحلیلی زبان شناختی- بین الادیانی از انگاره نذر در قرآن کریم

نذر از جمله انگاره های دینی در قرآن کریم است که مطالعه پیرامون ماهیت و احکام مربوط به آن، همواره مورد توجه عالمان مسلمان قرار داشته است. فاصله های تاریخی- گفتمانی موجب شده است، لغویان و مفسران معنای انگاره قرآنی نذر را به معنای ساخت یافته آن در دانش فقه نزدیک دانند. پژوهش حاضر می کوشد برای بازکاوی ماهیت نذر در بافت نزول قرآن کریم، از داده های زبان شناسی تاریخی و مطالعات بین الادیانی بهره گیرد. پی جویی واژه عربی نذر در زبان های خویشاوند و بررسی این آیین در دیگر ادیان سامی نشان می دهد که برخلاف تصور رایج میان عالمان مسلمان، نذر در عصر نزول قرآن کریم بر دو گونه متفاوت از مناسک دینی اطلاق می شده است. بخشی از کاربردهای نذر در آیات قرآنی در ارتباط با معنای عهد کردن و ناظر به مطلق پیمان های نذرکننده با خدا، و بخش دیگر در ارتباط با معنای وقف شدن (برای انجام کاری) و ناظر به مناسکی خاص همراه با دوره موقت یا دائمی از امساک بوده است.

کلیدواژه ها:

نذر نذیره ، مناسک دینی ، حج ، تاریخ انگاره ، ریشه شناسی ، تفسیر قرآن