بررسی تطبیقی الگوی عدالت از منظر شهید مرتضی مطهری و مایکل والزر

  • سال انتشار: 1397
  • محل انتشار: دوفصلنامه دانش سیاسی، دوره: 14، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_POKN-14-2_001
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 673
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

حسن مجیدی

دانشیار دانشگاه امام صادق علیه السلام

مهدی امیدی

دانشجوی دکتری اندیشه سیاسی دانشگاه امام صادق علیه السلام

چکیده

پژوهش حاضر، به دنبال بررسی تطبیقی الگوی عدالت بین دو جریان فکری نوصدرایی و جماعت گرایی با تمرکز بر آرای شهید مرتضی مطهری و مایکل والزر است. برای دستیابی به الگوی عدالت از دیدگاه این دو متفکر، سه معرفت فلسفی (شامل معرفت شناسی، انسان شناسی و هستی شناسی)، پارادایمی و علمی (شامل نظریه و مدل) در نظر گرفته شده و داده ها گردآوری و با استفاده از روش تطبیقی، تحلیل شده است. بنابراین پس از تبیین معرفت فلسفی و پارادایمی جریان های فکری نوصدرائیان و جماعت گرایان، نظریه و مدل عدالت زیربنا-روبنا ی شهید مطهری با برابری پیچیده ی والزر در محورهای تلقی از مفهوم عدالت ، ادراک اعتباریات از عدالت ، نسبی گرایی در عدالت ، تکثرگرایی در اصول عدالت و رابطه ی حقوق فرد و جامعه در اجرای عدالت بررسی و مقایسه شد. یافته های این تحقیق نشان می دهد باوجود اشتراکات دو متفکر در اهمیت دادن به جامعه و اجتماع در تلقی از مواهب اجتماعی و اصول توزیع آن، شهید مطهری حقوق جامعه را نسبت به حقوق افراد مقدم می داند و با نسبی گرایی و تکثرگرایی حداکثری در مواهب و اصول توزیع موافق نیست. وی همچنین برخلاف رویکرد والزر معتقد به وجود برخی از ادراکات جهان شمول و ثابت در عدالت است. از طرف دیگر والزر با احصای حوزه های جزئی یازده گانه از عدالت (عضویت، امنیت و رفاه، پول و کالا، منصب، کار سخت، اوقات فراغت، آموزش، خویشاوندی و عشق، تشخیص و رسمیت، فیض الهی و قدرت سیاسی)، به حفظ استقلال هر حوزه از سلطه و انحصار تاکید دارد؛ اما شهید مطهری با بیان سه حوزه ی کلی از عدالت (عدل الهی، عدالت فردی و عدالت اجتماعی) قائل به وجود رابطه ی همه جانبه ی تاثیر میان آن ها در ساختاری است که عدل الهی زیربنای عدالت بشری و عدالت فردی زیربنای عدالت اجتماعی است.

کلیدواژه ها

عدالت, الگوی عدالت, نوصدرائیان, شهید مطهری, جماعت گرایان, مایکل والزر

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.