تبیین رابطه گنبد مسجد و مراتب هستی در حکمت متعالیه
- سال انتشار: 1398
- محل انتشار: دوفصلنامه حکمت معاصر، دوره: 10، شماره: 2
- کد COI اختصاصی: JR_WISDOM-10-2_005
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 591
نویسندگان
استاد گروه فلسفه دانشگاه تبریز، دانشکده ادبیات و زبان های خارجی (نویسنده مسئول).
دانشجو دکتری معماری دانشگاه هنر اسلامی تبریز
چکیده
گنبد مساجد چشم و دل را به بالا هدایت کرده و یادآور تعالی است. مرکز گنبد نماد وحدت و دیوارهای هشت وجهی که بر آن تکیه میزند، نماد نظمی آسمانی و پایههای چهار وجهی نماد جهان خاکی است. در این مقاله کوشش شده است تبیینی از گنبد بر اساس حکمت صدرایی ارائه گردد. در این حکمت عوالم به حس و خیال و عقل تقسیم میشود و گنبد مساجد تداعی کننده این عوالم است. مصالح فناپذیر گنبد که با چشم حس درک میشود یادآور عالم ماده است. دو شکل مکعب و کره در گنبد که از خیال هنرمند معمار پدید آمده شبیه عالم خیال است و حالتی است از جمع شدن که از پایه گنبد (کثرت) شروع میشود و به نوک گنبد (وحدت) میرسد که جمع و ثبات عالم عقل تداعی میشود. همچنانکه ذات خداوند مبدا عوالم هستی است، اگر کل فضای مسجد را همانند عالم در نظر بگیریم که هر جزء از مسجد را همانند مرتبهای از مراتب در نظر بگیریم، به این نکته دست مییابیم که همانند این عالم، در مسجد نیز مبدایی وجود دارد، یعنی با عبور از در ورودی و حیاط به مبدا یعنی فضای گنبدخانه میرسیم که در گنبدخانه نیز، فضا به گنبد ختم میشود.کلیدواژه ها
مسجد, گنبد, مراتب هستی, حکمت متعالیه, عوالم وجوداطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.