اثرات زیستی مضر در مواجهه پرتویی با امواج رادیویی و ریزموج ها

سال انتشار: 1398
محل انتشار: اولین کنگره بین المللی و دومین کنگره ملی بیوالکترومغناطیس: فرصت ها و چالش ها
کد COI اختصاصی: NBCOCMED02_044
زبان مقاله: فارسی
تعداد مشاهده: 978

نویسندگان

پژوهشکده فوتونیک و فناوری کوانتومی، پژوهشگاه علوم و فنون هسته ای، تهران

چکیده

انرژی ریزموج در برهمکنش با ماده، بواسطه جذب دمای ماده را بالا می برد. این گرمایش را به دو اثر می توان نسبت داد: الف)گرمایش ژول ناشی از جریان های یونی القا شده به وسیله میدان ای الکتریکی در ماده ناشی از تابش، ب) بر همکنش میانمولکول های قطبی ماده و میدان الکتریکی پربسامد با عبور ریزموج ها از ماده، انرژی خود را از دست می دهند. این کاهششدت میدان الکترومغناطیسی، به طور نمایی با عمق نفوذ محیط جاذب متناسب است. لذا آهنگ تولید گرما در جاذب با مربععمق نفوذ نسبت عکس دارد. ازاین رو، بافتی که به دلیل محتوای آب زیاد، عمق نفوذ آن نسبتا کم است (مانند عضله)، تحتتابش ریزموج نسبت به بافت چربی که به دلیل محتوای آب بسیارکم عمق نفوذ آن نسبتا زیاد است، سریعتر گرم می شود.باید میان اثرهای زیستی و اثر زیستی مضر تمایز قائل شد. اثر زیستی زمانی زیان آور است که سازوکارهای طبیعی بدن دچاراختلال شود و نتواند خود را با شرایط ناشی از اثرهای ایجاد شده تطبیق دهد و معمولا به دلیل مواجهه پرتویی با دز بسیاربالاست در بسامدهای 100 کیلوهرتز تا 3 گیگاهرتز، هنگامی که جذب انرژی در بدن سریعتر از عملکرد سیستم تنظیمحرارت آن باشد، دما در کل بدن به طور موضعی بالا می رود. در بسامدهای 300-3 گیگاهرتز و بالاتر، انرژی عمدتا جذبپوست شده و تابش ریزموج مانند فروسرخ عمل می کند.در بافت زنده، افزایش دما به دلیل اتلاف گرمایی ناشی از سرمایش تبخیری و اتلاف یا افزایش گرمای رسانشی است مقدارخالص گرمای ذخیره شده در بدن با آهنگ گرمای سوخت وساز؛ افزایش یا کاهش گرمای تابشی؛ افزایش یا کاهش گرمای-رسانشی؛ کاهش گرمای ناشی از سرمایش تبخیری ارتباط دارد. تنش گرمایی تحمل ناپذیر وقتی حاصل می شود که ترکیب بارگرمایی و شرایط محیطی به افزایش دمای بدنی یک درجه یا بیشتر منجر شود. بیشتر اثرهای زیستی زیانبخش ناشی از ریزموجدر انسان، به بیش گرمایش نسبت داده می شود. بار گرمایی اضافی ناشی از جذب انرژی ریزموج، باید دقیقا مانند هر بار گرماییدیگر تلف شود.مواجهه پرتویی با امواج میدان الکترومغناطیسی، امواج رادیویی و ریزموج باعث هایپرترمی در کل بدن می شود جذب وپراکندگی امواج به عواملی همچون طول موج، ابعاد بدن، شکل بدن و چرخش بردارهای میدان الکتریکی و مغناطیسی بستگیدارد. در مقایسه، عضوی که در معرض مواجهه پرتویی بسامدهای بالاتر قرار می گیرد، مانند نور مرئی و پرتوهای یونساز، میزانجذب به سطح مقطع برخورد آن عضو نیز بستگی دارد. در ناحیه پرتوهای رادیویی و ریزموج، جذب مستقل از سطح مقطع-برخورد بوده و ناشی از جذب تشدیدی در بدن است. در بسامدهای رادیویی اپیدرم پوست تقریبا شفاف بوده و جفت شدگیخازنی اجازه می دهد انرژی به آب درون بافت های عمیق تر برسد.

کلیدواژه ها

مواجهه پرتویی، هیپرترمی، اثر زیستی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.