بررسی تطبیقی مضامین نوستالژی عرفانی در شعر محمدعلی شمس الدین و عطار نیشابوری

تاثیر ادبیات عرفانی فارسی بر ادبیات عربی بسیار درخور توجه است. محمدعلی شمس ­الدین از شاعران معاصر عرب است که تحت تاثیر اندیشه­ های عرفانی عطار نیشابوری قرار گرفته و از مضامین ارزشمند عرفانی او در اشعارش بسیار بهره برده ­است. این پژوهش با تکیه بر روشی تحلیلی تطبیقی می کوشد تا مضامین نوستالژی عرفانی دو شاعر را بررسی کند. دوری از وطن اصلی و دوری از معشوق حقیقی، مضمون نوستالژی دو شاعر است. نتایج این مقاله بیانگر آن است که شمس­ الدین، مانند عطار، غربت عرفانی برخاسته از فراق محبوب حقیقی و دوری از وطن اصلی را دریافته ­است. هر دو شاعر به وطن اصلی خود عشق می­ ورزند و آن را آرمان شهری می­ دانند که از آن دور مانده­ اند و در هجران معشوق حقیقی خود، زبان به شکوه می گشایند. در اشعار این دو شاعر، لیلی به نمادی از معشوق حقیقی تبدیل می شود و هر دو، خواهان فنا و بقا در معشوق واقعی اند. البته شمس­الدین به سبب آشنایی با جریان­های شعری غربی، از توجه به وطن مادی و معشوق های زمینی خود نیز غافل نیست و در اشعارش بسیار از آنها یاد می کند.

کلیدواژه ها:

ادبیات تطبیقی ، نوستالوژی ، محمدعلی شمس الدین ، عطار نیشابوری