عیسی ساجدی فر - دانش آموخته سطح چهار حوزه علمیه قم

یکی از مسائلی در مباحث پیرامون وقف حائز اهمیت است. بحث آثار تخلف ومتولی یا متولی یا متصدی وقف است، همواره دو نوع آثار بر تخلفات متولیان و متصدیان وقف بار می شود، که عبارتند از: آثار تکلیفی، آثار وضعی آثار وضعی. نوشتار پیش روی عهده دار بیان این آثار است، که ابتدا به آثار تکلیفی پرداخته و نظر فقهاء را در مورد مسئله مورد نقد و بررسی قرار داده است، مثلا از دیدگاه حضرت امام خمینی تصرف در وقف اگر خلاف جهت و مصلحت وقف باشد جایز نیست. سپس فتوای سید ابوالقاسم خویی و پس از آن شیخ جواد تبریزی بیان گشته است. پس از روشن شدن دیدگاه فقهاء در مسئله به بیان مسئله از نظر حقوقی پرداخته است، و بحث را از نظر قوانین مدنی و اوقاف مورد تحلیل قرار داده است، از نظر قوانین مدنی، وقتی قرار است متولی مثل وکلی امین موظف به انجام تکالیفی باشد که طبق این ماده اگر در اثر تقصیر او خسارتی متوجه موکل موقوف علیهم بشود که عرفا او سبب آن شده است، ضامن است این ضمانت و مسئولیت نتیجه آثار تکلیفی حقوقی است که توسط قانون مدنی برای او ایجاد شده است، سپس به بیان آثار وضعی ارتکاب تخلف پرداخته است، و مسئله از دیدگاه فقهی و حقوقی مورد کنکاش قرار گرفته است.

وقف، آثار تکلیفی، آثار وضعی، قانون مدنی، قانون اوقاف