بازشناسی شیوه های تعامل با مخالفان امام علی علیه السلام در نهج البلاغه

به طور حتم توسعه روابط اجتماعی افراد یک جامعه، بستگی به تدوین و ارائه شیوه هایی برای برقراری ارتباط دارد که منشعب از فرهنگ آن جامعه است فرهنگ اسلامی سعی می کند هم در سطح ارتباط بین انسان ها و خداوند و هم در سطح جامعه، افراد و جامعه را به سوی کمال مطلق متوجه کند. امام علی علیه السلام در این رابطه از شیوه هایی استفاده می کند که برخی از آن ها، شیوه های مربوط به ارتباطات کلامی و نوشتاری بین افراد جامعه است که نامه نگاری از جمله این ارتباطات کلامی و نوشتاری بین افراد جامعه است که نامه نگاری از جمله این ارتباطات است. این پژوهش با سیری در نامه های امام علی علیه السلام به جستجو و دسته بندی شیوه های بکار رفته توسط ایشان در ارتباط با مخالفین و دشمنان می پردازد در ارتباط با دشمنان سرسخت و در عین حال زیرکی چون معاویه گاهی از اعتقادات ومسلمات آنان استفاده می کند و با جدال احسن جواب خصم را می ده. اما در جایی که دشمن خود را به نادانی زده، با او نه تنها علمی حرف نمی زند بلکه به تحقیر و تشبیه او به خواب زده می پردازد و در آنجا که دشمن با حیله گری سعی در تشویق اذهان عمومی دارد هم برای ساکت کردن او و هم پرده برداری از ذات و نیت شوم او به روشنگری و آگاهی بخشی می پردازد. از اوانتقاد می کند. تهدید را با تهدید جواب می دهد و در این تعامل گاهی از شعر و گاهی از ضرب المثل بهره می برد.

کلیدواژه ها:

شیوه ها ، تعامل ، دشمنان ، نامه ، امام علی علیه السلام