خوانش ترامتنی صحنه ی درخواست زلیخا از یوسف (نمونه موردی .پاکدامن اثر محمود فرشچیان و یوسف و زن پوطیفار اثر گیدو رنی)

  • سال انتشار: 1398
  • محل انتشار: پژوهشنامه گرافیک نقاشی، دوره: 2، شماره: 3
  • کد COI اختصاصی: JR_ARJGAP-2-3_003
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 622
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

مرضیه اکبری

مربی گروه گرافیک، دانشکده فنی و حرفه ای دخترانه قائم (عج)، دانشگاه فنی و حرفه ای زنجان، زنجان، ایران، نویسنده مسئول

الهام شمشیری

کارشناسی ارشد صنایع دستی، دانشکده هنر، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران

چکیده

فرازی از داستان یوسف(ع) در تورات و در سوره ای به همین نام در قرآن آمده است که سرگذشت عشق زنی زیبا به جوانی را بیان می کند؛ باتوجه به شباهت نسبی داستان در هر دوکتاب مقدس، تصویرگری گوناگونی از مصوران به وجود آمده است. پژوهش حاضر به بررسی دو اثر از صحنه درخواست کامجویی زلیخا از یوسف -که یکی، نگاره پاکدامن، اثر محمود فرشچیان براساس آیات قرآن و دیگری، نقاشی یوسف و زن پوطیفار اثر گیدو رنی براساس داستان یوسف در تورات به تصویر در آمده اند- می پردازد. پرسش های پژوهش عبارتند از: 1) در به تصویر کشیدن یک صحنه توسط دو هنرمند متفاوت، پیش متن ها چه تاثیری می توانند در بیش متن داشته باشند 2) وجوه تشابه و تفاوت در نگاره درخواست زلیخا از  یوسف با پیش متن های گوناگون کدامند مهمترین هدف پژوهش، بررسی عوامل فرامتنی چون بافت و پیش متن های فرهنگی و دینی عوامل درون مولفی در نظام های تصویری مشابه از روایت است؛ تا با مطالعه این موارد، شناخت بهتری در ساختارهای ژرف این نقاشی ها و میزان هم گرایی و ارتباطشان پیدا شود. بنابراین، با استفاده از روش توصیفی تحلیلی و با رویکرد ترامتنیت و بیش متنی به بررسی عوامل مختلف در دریافت نقاشان از این داستان و بازنمود متفاوت آن پراخته شده است. روش جمع آوری اطلاعات به صورت کتاب خانه ای و مطالعات بصری می باشد. نتیجه بررسی ها نشان می دهد: اگر چه نقاشی ها، دارای موضوع مشترک هستند، ولی به دلیل تفاوت های ناشی از عوامل فرامتنی و پیش متنی های فرهنگی هنری موثر بر هنرمندان، دیدگاه های تخیلی متفاوت در بازآفرینی دیده می شود.    

کلیدواژه ها

ترامتنیت, بیش متن, یوسف و زلیخا, محمود فرشچیان, گیدو رنی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.