قاسم رحیمی - دانشگاه بوعلی سینا، عضو هیات علمی
هفترانی دودانگه - دانشجوی کارشناسی ارشد
صفر معروفی - عضو هیات علمی
منصور غلامی - عضو هیات علمی

چکیدهتتثبیت فلزات سنگین توسط کودهای فسفره و ماده آلی از روش های اصلاح خاک های آلوده بشمار می رود. به همین منظور کاربرد کودهای فسفاته و کمپوت زباله شهری بر تحرک سرب و کادمیوم و جذب آنها بوسیله گیاه در یک خاک لومی آلوده به فلزات سنگین بررسی شد. این آزمایش گلخانه ای در قالب طرح کاملا تصادفی با تیمارهایی شامل کود دی آمونیوم فسفات ( 75 میلی گرم P2O5در کیلوگرم)، سوپرفسفات تریپل (75 میلی گرم P2O5در کیلوگرم) و کود کمپوست حاصل از زباله های شهری (2 درصد) در مقایسه با کنترل و در سه تکرار اجرا شد. نتایج نشان داد که کودهای فسفاته و کود کمپوست باعث کاهش سرب زیست فراهم نسبت به شاهد گردید و جذب سرب و کادمیوم به وسیله اندام هوایی گلایول در اثر کاربرد کودهای فسفاته نسبت به شاهد کاهش چشمگیری یافت ولی کود کمپوست روی غلظت سرب و کادمیوم در اندام هوایی گلایول تاثیر چشمگیری نداشت. همچنین بخش محلول و تبادلی سرب و کادمیوم در اثر استفاده از کودهای فسفاته نسبت به شاهد کاهش پیدا کرد ولی کود کمپوست روی این بخش از سرب و کادمیوم تاثیری نداشت. بنابراین می توان نتیجه گرفت که استفاده از کودهای شیمیایی حاوی فسفر در زمین های کشاورزی، ممکن است از ورود فلزات سنگین به زنجیره غذایی جلوگیری کنند.

کلمات کلیدی: کودهای فسفره, کود کمپوست, سرب, کادمیوم و گلایول