شیوا فرمانی شهرضا - کارشناس ارشد مشاوره خانواده دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی، تهران، ایران
بهمن بهمنی - استادیار، گروه مشاوره دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی، تهران، ایران
علی قائدنیای جهرمی - کارشناس ارشد روان شناسی بالینی دانشگاه علوم پزشکی البرز، کرج، ایران
معصومه امین اسماعیلی - استادیار، روان پزشکی مرکز ملی مطالعات اعتیاد دانشگاه علوم پزشکی تهران. تهران، ایران

مقدمه: هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی شناخت درمانی هستی نگر در کاهش نشانگان افت روحیه بیماران مبتلا به ویروس نقص ایمنی انسان بود. روش: در قالب یک طرح پژوهشی از نوع مطالعات تک آزمودنی و با استفاده از روش نمونه­گیری هدفمند، سه نفر از زنان مبتلا به ویروس نقص ایمنی انسان که برای مشاوره و درمان پزشکی به مرکز شهید سبزه پرور کرج مراجعه و واجد ملاک های ورود و خروج بودند انتخاب و هر یک در 10 جلسه 90دقیقه ای شناخت درمانی هستی نگر شرکت کردند. متغیر وابسته نیز طی 7 بار (2 بار خط پایه، 3 بار مداخله، 2 بار پیگیری) به وسیله­ی ابزار نشانگان افت روحیه کیسان (2004) مورد سنجش قرار گرفت.  برای تجزیه و تحلیل داده­ها از تحلیل چشمی و شاخص­های تغییرات روند، شیب، اندازه اثر و شاخص کوهن و بازبینی فراز و فرود نمودارها استفاده گردید. یافته ها: نتایج  حاکی از کاهش  قابل توجه نشانگان  افت روحیه نسبت به خط پایه بوده و بیش ترین  میزان کاهش در جلسه پایان درمان مشاهده شد. نمرات مربوط به دو سنجش پیگیری نسبت به نتایج جلسه آخر درمان افزایش داشته، اما نسبت به خط پایه همچنان کاهش چشمگیر نشان می­دهد. نتیجه­گیری: شناخت درمانی هستی نگر باعث کاهش نشانگان افت روحیه بیماران مبتلا به ویروس نقص سیستم ایمنی انسان گردید، در نتیجه استفاده از این روش مداخله می­تواند در کاهش برخی آلام روان­شناختی این گروه از بیماران موثر باشد.

شناخت درمانی هستی نگر, نشانگان افت روحیه, ویروس نقص سیستم ایمنی انسان