احمد اصلانی - دانشجوی مقطع کارشناسی ارشد
حسن خاکسار - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال

پیشرفت تکنولوژی و دانش حمل و نقل در سال های اخیر، راه حل های متفاوتی را برای بهبود وضعیت حمل و نقل ارائه نموده است. مطالعات مختلف نشان می دهد که بهترین راه حل برای رفع مشکلات ترافیک در شهرهای بزرگ، گرایش به استفاده از سیستم های حمل و نقل عمومی سریع السیر با ظرفیت بالا همچون انواع سیستم های قطار سبک و سنگین شهری، موتورپل و اتوبوس تندرو است. از آن جایی که سرمایه گذاری برای ایجاد این سیستم ها مستلزم صرف هزینه های سنگین ارزی می باشد، لذا انتخاب از میان سیستم های مختلف از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد. در تحقیق حاضر به بررسی واولویت بدی سیستم های حمل و نقل حومه شهر تبریز پرداخته شده است. برای این منظور 4 سیستم حمل و نقل موتورپل، قطار سبک شهری، اتوبوس تندرو و اتوبوس منظم به عنوان گزینه های موردنظر بررسی شده اند. در این راستا از 3 روش تصمیم گیری چند معیاره، شامل روش تحلیل سلسله مراتبی AHP، روش ساده وزنی SAW و روش TOPSIS استفاده شده است. برای روش AHP از نرم افزار Expert Choice و برای دو روش دیگر از نرم افزار Excel استفاده شده است. نتایج حاصل از هریک از روش ها مورد بررسی قرار گرفته و همچنین با یکدیگر مقایسه شده اند. براساس نتایج حاصل در روش AHP، گزینه موتورپل اولویت اول بوده و در روش های SWA,TOPSIS گزینه اتوبوس منظم اولویت اول می باشد. در نهاریت به منظور تلفیق اولویت بندی های سه روش مذکور، از سه روش دیگر به عناوین روش میانگین رتبه ها، روش بردا و روش گپ لند بهره گرفته شده است. اولویت بندی نهایی گزینه ها به ترتیب بصورت سیستم های منظم، اتوبوس تندرو، موتوریل و قطار سبک شهری می باشد.

اولویت بندی، حمل و نقل حومه شهر، تصمیم گیری چند معیاره