آثار هیستوپاتولوژیک سمیت حاد نانوذرات دی‎اکسید تیتانیوم بر بافت‎های آبشش، کبد و روده ماهی آزاد دریای خزر (Salmo caspius)

  • سال انتشار: 1398
  • محل انتشار: فصلنامه تحقیقات دامپزشکی، دوره: 75، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_JVR-75-1_008
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 414
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

سید مرتضی ابراهیم زاده

گروه شیلات، دانشکده علوم دریایی دانشگاه تربیت مدرس، نور، ایران

محمدرضا کلباسی

گروه شیلات، دانشکده علوم دریایی دانشگاه تربیت مدرس، نور، ایران

مهدی حبیبی انبوهی

انستیتو پاستور ایران، تهران، ایران

پروانه فرزانه

بانک سلول های انسانی و جانوری، مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی ایران، جهاد دانشگاهی، تهران، ایران

چکیده

زمینه مطالعه: نانوذرات دی­اکسید تیتانیوم در محصولات تجاری متعددی ازجمله رنگ­ها، کرم­های ضدآفتاب و محصولات خوراکی استفاده شده و به­طور مستقیم و غیرمستقیم در آبزی­پروری قابل استفاده است. کاربرد گسترده این نانوذرات بررسی آثار احتمالی آن بر آبزیان را ضروری کرده است. هدف: هدف از پژوهش حاضر بررسی آثار هیستوپاتولوژیکی نانوذرات دی­اکسید تیتانیوم آناتاز در آب بر آبشش، کبد و روده ماهی آزاد دریای خزر بود. روش کار: در این مطالعه، 126 ماهی آزاد دریای خزر (3/4±46/27 گرم) به مدت 4 روز در معرض شش غلظت 0، 01/0، 1/0، 1، 10 و 100 میلی گرم در لیتر نانوذرات دی­اکسید تیتانیوم قرار گرفتند. برای تعیین اثرات آسیب بافتی ناشی از نانوذرات دی­اکسید تیتانیوم، در پایان آزمایش، بافت­های آبشش، کبد و روده ماهیان با تکنیک بافت­شناسی مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج: مواجهه کوتاه­مدت (4 روز) بچه ماهیان آزاد دریای خزر با نانوذرات دی­اکسید تیتانیوم در غلظت­های موردمطالعه تلفاتی ایجاد نکرد. بر این اساس، نانوذرات دی­اکسید تیتانیوم موردبررسی برای بچه ماهیان آزاد دریای خزر جزء مواد نسبتا غیر سمی طبقه­بندی شد. مواجهه کوتاه­مدت بچه ماهیان آزاد دریای خزر با نانوذرات موردمطالعه تغییرات بافتی ایجاد کرد که مهم­ترین آن ها هایپرتروفی، هایپرپلازی، جوش­خوردگی تیغه ثانویه، نکروز در بافت آبشش؛ تجمع ملانوماکروفاژها، تجمع سلول­های خونی، پیکنوز هسته سلول­های کبدی، واکوئلاسیون و نکروز کانونی در بافت کبد؛ و واکوئلاسیون، ضخیم­شدن لامینا پروپریا، تحلیل پرزهای روده و نکروز در بافت روده بودند. نتیجه گیری نهایی: نتایج این پژوهش نشان داد که اگرچه نانوذرات دی اکسید تیتانیوم در آزمون سم­شناسی حاد مرگ­ومیری ایجاد نکردند و از این نظر ماده نسبتا غیر سمی محسوب می­شوند، ولی آسیب بافتی مشاهده­شده در این آزمون نشان می­دهد که این نانوذرات می­توانند برای ماهی آزاد دریای خزر آسیب­زا باشند.

کلیدواژه ها

نانوذرات دی اکسید تیتانیوم, سم شناسی, آسیب شناسی بافتی, سمیت حاد, ماهی آزاد دریای خزر

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.