عبدالستار دارابی - استادیار بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خوزستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اهواز، ایران

 این پژوهش به مدت دو سال زراعی (93-1392) به منظور مقایسه خاصیت انبارمانی نژادگان (ژنوتیپ­)های پیاز روز کوتاه در انبار کنترل نشده، در ایستگاه تحقیقات کشاورزی بهبهان اجرا شد. بذرهای پیاز در اوایل مهرماه در خزانه کشت و نشاءها در مرحله دو تا سه برگی به زمین اصلی منتقل شدند. برای مقایسه قابلیت انبارمانی نژادگان­ها از آزمایش کرت هایخردشده (اسپلیت پلات) در زمان در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با چهار تکرار استفاده شد. عامل اصلی شامل هشت جمعیت و رقم (جمعیت بهبودیافته پیاز بهبهان، توده محلی بهبهان، توده محلی پادوک، توده محلی رامهرمز، توده محلی برازجان، توده محلی ایرانشهر و رقم های تجاری تگزاس­ارلی­گرانو و پریماورا) و عامل فرعی زمان انبارمانی در شش سطح (1، 2، 3، 4، 5 و 6 ماه) در انبار بود. درصد ماهیانه کاهش وزن سوخ  با گذشت زمان کمتر شد. بیشترین کاهش وزن سوخ (26/20%) به جمعیت بهبودیافته پیاز بهبهان اختصاص داشت. آسیب و زیان بیماری پوسیدگی خاکستری تا ماه سوم انبارمانی افزایش و پس از آن کاهش یافت. بیشترین آسیب و زیان این بیماری (47/39%)  به توده محلی رامهرمز مربوط بود. بیشترین آسیب و زیان لهیدگی (65/29%) در رقم پریماورا مشاهده شد و قابلیت انبارمانی این رقم به طور معنی­داری از دیگر نژادگان­ها کمتر بود. جوانه­زنی سوخ­ها از ماه سوم انبارمانی آغاز شد. بیشترین جوانه­زنی سوخ (57/31%) به توده محلی ایرانشهر تعلق داشت. نتایج این آزمایش مشخص کرد که با توجه به ضایعات کل قابلیت انبارمانی جمعیت بهبودیافته پیاز بهبهان و رقم تگزاس­ارلی­گرانو بر دیگر نژادگان­ها برتر است.

پوسیدگی خاکستری, جوانه زنی, ضایعات, کاهش فیزیولوژیک وزن سوخ, لهیدگی