داریوش رمضان - استادیار علوم باغبانی، گروه علوم باغبانی و فضای سبز، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زابل
فاطمه مرادی پور - دانشجوی سابق دکتری علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه گیلان
محمدمهدی ضرابی - استادیار، گروه مهندسی علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره)، قزوین

ترکیب غذایی بستر کشت، یکی از مهمترین عوامل اصلی در رشد و نمو قارچ صدفی (Pleurotus ostreatus) می­باشد. در این پژوهش اثرات ترکیبی مکمل­های شیمیایی شامل سولفات­مس (100 میکرو­گرم بر گرم ماده خشک بستر کشت)، نیترات­آمونیوم (150 میکروگرم بر گرم ماده خشک بستر کشت)، نیترات­منیزیم (100 میکرو­گرم بر گرم ماده خشک بستر کشت) و مکمل زیستی باکتری ریزوبیوم (108 باکتری در هر میلی لیتر برای یک کیلوگرم اسپاون) و همچنین بسترهای کشت خاک اره، کلش گندم، باگاس نیشکر، کلش برنج و ضایعات صنایع روغن­کشی زیتون و ترکیبی از آنها، جهت پرورش قارچ، مورد مطالعه قرار گرفتند. مقادیر نیتروژن اندام بارده قارچ در بستر کشت ترکیبی کلش گندم و ضایعات زیتون و بستر کشت غیر­ترکیبی خاک­اره به­ترتیب، 91/8 میلی­گرم در 100 گرم وزن خشک و 6/2 میلی­گرم در 100 گرم وزن خشک بود. همچنین مقدار ریبوفلاوین قارچ­های حاصل از بستر کشت ترکیبی باگاس نیشکر و تفاله زیتون و بستر کشت غیرترکیبی خاک­اره به­ترتیب 9/4 میلی­گرم در 100 گرم ماده خشک و 4/1 میلی­گرم در 100 گرم ماده خشک ثبت شد. همچنین مرحله پنجه­دوانی میسلیوم در بسترکشت ترکیبی کلش گندم با ضایعات زیتون در مدت­زمان 2/16 روز انجام شد. نتایج نشان داد که عملکرد کل (مجموع سه چین) اندام میوه­ای در بستر کشت ترکیبی کلش گندم و تفاله زیتون غنی­شده با نیترات­آمونیوم و بستر کشت غیر­ترکیبی خاک­اره غنی­شده با سولفات­مس به ترتیب 35/1862 و 90/840 گرم بود؛ بنابراین در این پژوهش بستر کشت ترکیبی کلش گندم و ضایعات صنایع روغن­گیری زیتون که با نیترات­آمونیوم غنی شده بود، بستر مناسبی جهت تولید قارچ صدفی می­باشد.

ارزش غذایی, اندام میوه ای, باکتری ریزوبیوم, ضایعات صنعتی و کشاورزی