رویکرد نظریه بهینگی به دوگان سازی ناقص پیشوندی در زبان فارسی

  • سال انتشار: 1398
  • محل انتشار: فصلنامه زبان پژوهی، دوره: 11، شماره: 33
  • کد COI اختصاصی: JR_JLRZ-11-33_011
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 727
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

لیلا رحمتی نژاد

دانشجوی دکتری زبانشناسی همگانی- دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات قم

فائزه ارکان

استادیار زبان شناسی دانشگاه حضرت معصومه(س) قم

تهمینه حیدرپور بیدگلی

استاد مدعو دانشگاه علامه طباطبایی

چکیده

دوگان سازی یکی از فرایندهای زایا در حوزه صرف است که در زبان فارسی مشتمل بر دوگونه کامل و ناقص است. در گونه ناقص آن، که به دو دسته پیشوندی و پسوندی قابل دسته بندی است، بخش وند نه تنها هویت مستقل آوایی ندارد، بلکه فاقد معناست. همچنین وند مفاهیمی مانند شدت، تاکید و یا مقوله سازی را به معنای پایه می­افزاید. از آن جائی که این وند، تکرار بخشی از پایه است، آن را وند مکرر می­نامند. هدف مقاله حاضر، نیز بررسی دوگان سازی ناقص پیشوندی در چارچوب گونه معیار نظریه بهینگی مشهور به نظریه تناظر است. پرسش اصلی پژوهش آن است که آیا می توان در چارچوب نظریه مورد اشاره دوگان های ناقص پیشوندی در زبان فارسی را تبیین کرد یا خیر برای پاسخ­گویی، ابتدا با بهره گیری از روش کتابخانه ای و استفاده از منبع هایی مانند فرهنگ فشرده سخن (Anvari, 2003) و پژوهش های مرتبط، 71 نمونه از دوگان های اشاره شده گرد آوری گردید. سپس، با توجه به تعریف ها و بررسی های انجام گرفته در این حوزه، داده ها به سه گروه تقسیم شدند. در ادامه، با معرفی چارچوب نظری، به وسیله ارائه تابلوهای بهینگی در مورد نمونه هایی از هر گروه صورت تحلیل شدند. در پایان، یافته ها نشان دهنده آن بود که هر یک از نمونه ها در قالب اولویت بندی مشخصی از محدودیت ها قابل توصیف است.

کلیدواژه ها

دوگان سازی ناقص پیشوندی, نظریه بهینگی, نظریه تناظر, محدودیت, تابلو

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.