فطرت و فعلیت

موضوع فطرت، یکی از موضوعات بنیادین در حوزه انسان شناسی است که در چند دهه اخیر از منظرهای گوناگون مورد توجه فیلسوفان، متکلمان، روان شناسان و متخصصان ع لوم تربیتی قرار گرفته است. یکی از ابعاد گوناگون این موضوع، که نقش کلیدی در حل خیلی از مسایل در حوزه های گوناگون دارد، ماهیت و حقیقت فطرت است. بیشتر متفکرانی که به تحلیل این موضوع پرداخته اند به این نظریه رسیده اند که فطرت، حالت بالقوه و استعداد خاص انسان در مقابل سایر جانداران است، اما این نظریه دارای ضعف هایی است که آن را با چالش مواجه می سازد. این نوشتار در راستای نقد نظریه سنتی و ارایه نظرریه جدید در پی تبیین و پاسخ بدن پرسش است که آیا فطرت، یک حالت بالقوه و استعداد است یا یک پدیده بالفعل، نویسنده، نخست به دیدگاه رایج میان قرآن پژوهان و فیلسوفان اخلاق مسلمان، منبی بر بالقوه بودن فطرت می پردازد و سپس به نقد آن اشاره کرده، نظریه دیگری را ارایه می کند. در این نظریه، فطرت به مثابه یک ساختار و سازوکار بالفعل روح انسان تفسیر شده، که با قراین و شاهدی تایید می گردد.

کلیدواژه ها:

فطرت ، بالقوه ، بالفعل ، ذهن ، ساختار نفس