فریده سلامت نیا - دانشجوی دکتری ادبیات فارسی،گروه ادبیات فارسی، واحدکاشان، دانشگاه آزاد اسلامی، کاشان
سعید خیرخواه برزکی - استادیارادبیات فارسی،گروه ادبیات فارسی، واحدکاشان، دانشگاه آزاداسلامی ،کاشان
عبدالرضا مدرس زاده - دانشیارادبیات فارسی،گروه ادبیات فارسی، واحدکاشان، دانشگاه آزاداسلامی، کاشان، ایران

تفکر و اندیشه جاندارانگاری یا آنیمیسم نوعی تلقی هستی شناسانه انسان نسبت به دو جنبه مادی و غیر مادی نظامآفرینش است. این باور در ادبیات حالتی را بیان می کند که در آن گویی اشیاء جان و شعور دارند. در این شیوه، نویسندهیا شاعر می کوشد تا از دریچه خیال به شخصیت پردازی عناصر بی جان در قالب جان گرایی بپردازد. جاندارانگاریحیوانی و انسانی به مانندگی حیوان یا انسان و یا ساختن شکل واره های ترکیبی از آن دو، به بخشی از آنیمیسم تعریفمی شود. در این میان، فروغ فرخزاد شاعر نوپرداز معاصر ایران و نازک الملایکه شاعر معاصر و از پیشگامان شعر نو درادبیات عرب، وظیفه ی انتقال بخش های مهمی از مفاهیم شعرهای خویش را به عهده ی این صور خیال گذارده اند. این دوشاعر زن که هر دو از نمایندگان مطرح ادبیات زنانه در ایران و عراق هستند، علاوه بر زبان و احساس زنانه، روایتگر اندیشههای حاکم بر روزگار خود می باشند و مسایلی همچون تنهایی و غربت، مردستیزی، مظلومیت زن، بدبینی، مسایلاجتماعی و ... را با پیوندی ظریف با جاندارانگاری در قالب شعری اعتراضی به تصویر کشیده اند. در نوشتار پیش رو، جلوههای دیدار شده باور جاندارانگاری یا جان گرایی در اشعار این دو شاعر با روش توصیفی- تحلیلی بررسی می شود.بررسی ها نشان می دهند که جاندارانگاری در آثار این دو شاعر، از حد آرایه های ادبی فراتر رفته و زیرساخت هایناتورالیستی اندیشه آنان را بازگو می کند. همچنین، کاربرد آنیمیسم در طبیعت در اشعار فروغ و آنیمیسم در مفاهیم دراشعار نازک بیشتر دیده می شود.

جاندار انگاری، شعر اعتراضی، فروغ فرخزاد، نازک الملایکه