فرش به مثابه نماد؛ بررسی شکل مصرف فرش دستباف در اروپا از سده های میانه تا قرن 18 میلادی (12 ه.ق)

  • سال انتشار: 1397
  • محل انتشار: فصلنامه مطالعات هنر اسلامی، دوره: 14، شماره: 32
  • کد COI اختصاصی: JR_ISLART-14-32_005
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 446
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

مهلا تختی

دانشجوی دکتری پژوهش هنر-دانشکده هنر و معماری- دانشگاه تربیت مدرس تهران

رضا افهمی

دانشیار گروه پژوهش هنر-دانشکده هنر و معماری- دانشگاه تربیت مدرس تهران

جواد نیستانی

دانشیار گروه باستان شناسی- دانشکده علوم انسانی- دانشگاه تربیت مدرس تهران

چکیده

فرش دستباف در طول تاریخ به واسطه داشتن ظرفیت های گوناگون هنری، اقتصادی و مفهومی جلوه های ویژه ای در کنار ابعادکاربردی و مصرفی خود یافته است. در تاریخ نگاری ها و سفرنامه ها همواره از فرش های گران قیمت و نفیس به نشانه شکوه وعظمت کاخ ها یاد شده است. این امر نشان میدهد فرش ها به مرور کارکردی فراتر از ارزش مصرفی خود یافته اند. این پژوهشبه شیوه توصیفی و تحلیلی انجام شده است که بررسی ها در آن برپایه مطالعات کتابخانه ای و بررسی تصویری نقاشی های باقیمانده از سده های میانه تا قرن 18 میلادی/ 12 قمری و همچنین لیست اموال برخی از پادشاهان- به منظور بررسی شکل مصرفو زمینه های بروز انواع مصرف آن- می باشد. از آنجا که بررسی اسناد تاریخی تمامی کشور های اروپایی میسر نبود، به عمده تریننمونه ها به صورت پراکنده در کشورهای مختلف و پر اهمیت به لحاظ اقتصادی، تجاری و هنری خواهیم پرداخت. نتایج حاصلاز پژوهش نشان می دهد که در پی رواج مصرف منسوجات و اهمیت آن ها در تزیینات و با رواج فرهنگ مصرف نمایشی از قرونمیانه به بعد در اروپا و در میان طبقات بالای جامعه و سپس در میان طبقات متوسط جامعه، نوعی ارزش نمادین و غیر کارکردیبرای فرش دستباف به وجود آمد. یافته ها نشان می دهد در سده های میانه و همچنین دوران رواج سرمایه داری در اروپا، فرشعنصر و نمادی از ثروت و مظهر تفاخر و عنصری هویت بخش برای صاحبان آن بوده است. به طوری که فرش به عنوان عنصریمهم در تزیینات کاخ ها، مساجد، کلیساها و نقاشی ها به کار گرفته شد و کاربرد مصرفی آن به عنوان کف پوش، جای خود رابه کاربرد نمادین داده است.

کلیدواژه ها

فرش دستباف، مصرف تظاهری، ارزش مصرفی، ارزش نمادین

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.