نگرشی هندسی و مفهومی به زمینه های گره ده تند و کند هنر گره چینی

تزیینات اغلب بناهای شاخص دورهی اسلامی، نقشی پررنگ با پشتوانه فلسفی مختص به خود را داشته است. گونهتزیین گره، نوعی منحصر به فرد در میان انواع تزیینات هندسی معماری اسلامی و سنتی ایران و شرق بوده استکه خلق این میراث ماندگار از ترکیب تعدادی شکل بنیادی یا نقش مایه تشکیل می شوند. اولین مرحله ترسیم گره،بستن زمینه ی (قاب) گره است که نقشمایه ها با آن محدود می شوند. گره های هندسی در برخورد اول گیج کنندهبه نظر می رسند ولی با دقت بیشتر مشاهده می گردد که در پشت هر زمینه گره، منطقی هندسی و مفهومی ذاتینهفته است. در این راستا این سوال مطرح می شود که چگونه می توان زمینه های جدیدی با اندیشه ای عرفانی وهندسه ای نامتقارن در مقابل زمینه های مرسوم خلق نمود. در این پژوهش، با تمرکز بر یکی از انواع گره (گره دهتند و کند)، منطق نظم هندسی در نقشمایه ها اثبات شده و زمینه های جدیدی با رویکرد هندسی و اندیشه ایعرفانی معرفی و ویژگی های هندسی آرایه های اسلامی از زاویه ای دیگر مورد بررسی قرار می گیرد. برای تبیینیافته های این پژوهش، از روش توصیفی- تحلیلی استفاده شده است و گردآوری داده ها با بهره گیری از روشمطالعات اسنادی کتابخانه ای انجام شده است. همچنین، تحلیل داده ها که منتج به ارایه ی زمینه های جدید شده،با استفاده از روش استدلال منطقی انجام گرفته است.

کلیدواژه ها:

نقش مایه ، گره ده تند و کند ، آرایه های اسلامی ، زمینه جدید ، اندیشه ی عرفانی