آذر رسولی - دانشجوی دکتری
امیدعلی مسعودی - استاد راهنما، عضوهیات علمی دانشگاه سوره
علی دلاور - استاد مشاور، عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی

در دوران قاجاریه پس از اینکه آرامش نسبی در زمان پادشاهی فتحعلی شاه و ناصرالدین شاه قاجار برقرار شد،بستری برای تولید فرش های نفیس ایرانی مهیا شد. در این عصر سیاحان اروپایی توجه تاجران و مردم اروپا و آمریکا رابه فرش دستباف ایران جلب کردند. در اواسط قرن 19 م/ 13 ق تحولی در تولید قالی ایرانی در جهت تامین بازار جهانیرخ داد و شرکتهای خارجی به سرمایه گذاری در تولید و تجارت قالی ایران علاقهمند شدند. در پی این تحولات بود کهبرخی از کشورهایی که در صنعت فرش دستباف دارای مزیت بودند به فکر توسعه این صنعت افتاده و به عرصه رقابتدر تجارت بین المللی آن وارد شدند. این رقابت در بازار جهانی بعد از جنگ بین الملل اول شدت یافت و همواره تولیدکنندگان بزرگ فرش در تصاحب بازارهای جهانی به خصوص بازار اروپا و آمریکا در رقابت با یکدیگر قرار داشتند. بامطالعه اخبار، مطالب و تبلیغات رسانه ای در ادوار گذشته متوجه میشویم در دوره قاجاریه به ویژه در دوره احمدشاه ومحمدعلی شاه صدور فرش ایران در مقایسه با کشورهای رقیب نسبتا چشمگیر و رو به افزایش بوده است. مروری برمطبوعات این زمان موید آن است که بخشی از مطبوعات اقدام به معرفی و کمک به رفع مشکلات پیش روی قالی ایرانکرده اند. نگاه حاکمیتی و موضوعاتی که روزنامه نگاران آن دوره بر آن صحه می گذاشتند قابل تامل است. به همین دلیلدر این پژوهش مساله این است که محتوای تبلیغات، اخبار و فرایند ارایه این تبلیغات و گزارش ها به چه نحوی بودهاست و اینکه موضوعات مطرح و مورد بحث و احیانا راهکارهای پیش روی در آن دوره چگونه بوده تا بتوان با استفاده ازآن اطلاعات نسبت به تدوین یک برنامه راهبردی چه در حوزه رسانه و چه در حوزه اجرایی پیرامون قالی کشور اقدام کرد.

فرهنگ، قالی، قاجار، هنر، ایرانی