بازتاب نقش پنج ضلعی منتظم در نقوش هندسی معماری اسلامی ایران
- سال انتشار: 1397
- محل انتشار: فصلنامه مطالعات هنر اسلامی، دوره: 14، شماره: 30
- کد COI اختصاصی: JR_ISLART-14-30_002
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 1537
نویسندگان
دانشجوی دکتری تخصصی معماری، باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران
دانشیار معماری، گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، واحد تهران مرکز، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
چکیده
یکی از ارکان اساسی معماری و تزیینات دورهی اسلامی، استفاده از الگوهای هندسی در قالب سطوح تزیینی تحتعنوان تزیینات هندسی (گره ها) به منظور پوشش و فضاسازی بناهای اسلامی، طی قرون مختلف می باشد که بدونتوجه به علم هندسه، اعداد و ریاضیات، ترسیم چنین گره هایی مقدور نمی باشد. یکی از این اعداد مقدس که نمادشکوفایی و زندگی بوده و همچنین به واسطه ی مفهوم و هندسه ی خویش، نقش مهمی در ساخت گره ها داشته است،عدد پنج می باشد. از این رو، مقاله ی حاضر، درصدد بررسی مفهوم هندسه، کاربرد و ارتباط آن، با اعداد و ریاضیاتاست. تا پس از بررسی عدد مقدس پنج، گره هایی را که به واسطه ی پنج ضلعی منتظم قابل ترسیم می باشند، شناساییکرده و نحوه ی قرارگیری و میزان حضور آلت های تزیینی دیگر را در این گره ها بیابد. در انتها، با بررسی آثار موجود دربناهای اسلامی ایران، سعی در، یافت نمونه های موردی موفق از آن گره ها می باشد. لذا باتوجه به هدف نهایی، این مقالهبه واسطه ی بررسی های کتابخانه ای و به کمک منابع متعدد و مطالعه ی اسناد خطی-تاریخی، با روش توصیفی-تحلیلی،سعی در بازتاب هندسه و عدد پنج در نقوش هندسی اسلامی را دارد. نتایج حاصل از پژوهش نشان میدهد که مجموعاحداقل 10 نوع گره دارای آلت پنج ضلعی منتظم وجود دارد. که این آلت به دلیل زوایای کند خود، در هیچ یک از گره های تند حضور ندارد. بر خلاف زوایای کند پنج ضلعی منتظم، شاهد حضور آلت شمسه ی تند 10 ، در دوگره،در کنار پنج ضلعی منتظم می باشیم و در گره تند و کند گیوه (موریانه) ، آلت شمسه ی تند و شمسه ی کند، بر خلافعدم هماهنگی زوایای داخلی، به صورت همزمان در یک زمینه، قرار گرفته اند.کلیدواژه ها
هندسه، عدد پنج، پنج ضلعی منتظم، نقوش هندسی، گرهمقالات مرتبط جدید
- نقش تعامل شهروندان با شهرداری جهت توسعه و آبادانی شهرهای تازه تاسیس
- امکانسنجی پیاده سازی فناوریهای نوین و پایدار برای بهبود مدیریت هوشمند شهری
- طراحی مناطق بهینه باغات خانواده شهر شیراز با استفاده از سیستم اطلاعات مکانی و روش تحلیل سلسله مراتبی
- نگاهی به روش های طراحی معماری از دیدگاه جفری برادبنت
- تاثیر فناوریهای نوظهور ساختوساز بر بافت شهر ی: یکپارچگ ی، چالش ها و فرصت ها
اطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.