بررسی و تحلیل نمادشناسانه خوشنویسی اسلامی (خطوط مشکل) در هییت جانداران
- سال انتشار: 1393
- محل انتشار: فصلنامه مطالعات هنر اسلامی، دوره: 10، شماره: 21
- کد COI اختصاصی: JR_ISLART-10-21_004
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 1056
نویسندگان
کارشناس ارشد گرافیک، دانشگاه الزهرا تهران
استادیار دانشگاه الزهرا
چکیده
در هنر خوشنویسی، زمانی که کتابت گونه های مختلف خوشنویسی و خطاطی به کمال وپختگی می رسیدند، خطاطان برای تفنن و ابراز و ایجاد شاهکارهای تازه آنها را می آراستند وگونه ای از خطوط تفننی را ایجاد می کردند. این بدایع تفننی گاه به گونه ای درمی آمده که گوییخطاط در پی آفرینش تصویر است تا خطاطی. درواقع، خط بهانه ای بوده است تا خطاط شکلیا نقشی را رقم زند که در پی آن مفهومی نمادین را در بردارد. هدف از این پژوهش، شناساییخطوطی است که خوشنویس با توجه به تشکیل حروف و یا گره بندی های خاص و دوربندی های مکرر و بسته و باز از مجموعه حروف، یک کلمه، یا یک عبارت، شکلی از اشکالپرندگان یا اشجار یا صورت انسان و یا دیگر اشکال هندسی را پدید می آورد. اینگونه از خطوطرا با عنوان خطوط مشکل بررسی می کنیم. قلیل بودن نمونه های به جامانده و پراکندگی آثار واطلاعات مربوط به خطوط مشکل از مسایل عمده این کار تحقیقی بوده است. در این تحقیق،نتیجه جستجوها سرانجام به یافتن 226 تعداد نمونه انجامید که بیشتر آنها از کتابهای عربیو انگلیسی زبان در مورد خوشنویسی به دست آمده است. روش این پژوهش از نوع توصیفی -تحلیلی می باشد. بدین معنا که ابتدا همه نمونه های گردآوری شده (226 نمونه)، با استفاده ازروش کمی و ابزار پرسشنامه بررسی آماری شدند و سپس نمونه های گردآوری شده تحلیلنمادشناسانه شدند. برای جلوگیری از درازی سخن و برای دریافت نتیجه ای مشخص تر، از میاننمونه های مورد مطالعه، تنها بخشی از نمونه های جمع آوری شده برای پژوهش، گزینش شده وتجزیه و تحلیل نمادشناسانه شدند. نتایج این پژوهش نشان می دهد خطوط مشکل سرشارند ازنماد. نمادپردازی و رمزپردازی در خوشنویسی و هنر اسلامی از جایی آغاز می شود که امکاناتبیان محدود بوده و زبان، عاجز از بیان حقایق و علایق معنوی می شود. بیشترخطوط مشکل،هیچگاه جنبه تزیینی نداشتند بلکه دارای مفاهیم ویژه ای بوده اند و نیز همراه با واژه های و آیاتقرآنی، معانی ژرف و عرفانی ای را دربر می گرفتند که برخاسته از باورهای ژرف انسانی بودند.کلیدواژه ها
خطوط مشکل، خوشنویسی، نماد، نمادشناسانه، آیات قرآنی، عبارات مذهبیمقالات مرتبط جدید
- بررسی عملکرد لرزه ای سازه های بتنی در مقابل حوادث طبیعی همچون زلزله
- بررسی جایگاه هوش مصنوعی در موفقیت مهندسی عمران
- نقش و جایگاه عمران و شهرسازی در ایجاد و توسعه گردشگری شهرهای شمالی
- واکاوی ویژگی های محیط های معماری و شهرسازی در دوران همه گیری ویروس کرونا
- بررسی ویژگی های شهر دوستدارکودک از منظر طراحی فضاهای شهری
اطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.