نشان شناسی مذهب شیعه بر مسکوکات علویان تبرستان

علویان تبرستان بنیا نگذار نخستین حکومت شیعی در ایران، سکه هایی با نشانه هایاعتقادی و مذهبی شیعه ضرب و به یادگار گذاه اند که گویای دشمنی با خلافت عباسیانو عمال ستم پیشه آنهاست. بر مسکوکات برجای مانده از امیران علوی تبرستان، نوشته ها وشعایر مذهبی و آیات قرآن کنده کاری شده است که نشانه های آشکار گرایش اعتقادی و برحقحکومت خاندان حضرت علی (ع) است. حذف نام خلفای عباسی، نشانی دیگر از اعتراض،واخواهی و ناحق دانستن جانشینی آنان است. افزون بر شعایر فراگیر مسکوکات تراز اسلامی،که گواهی بر دو اصل اساسی دین اسلام، یعنی توحید و نبوت است، مضامین و محتوای دیگرعبارات دینی و آیات قرآنی، بر حقانیت حکومت آل رسول تاکید دارد.این پژوهش تلاش دارد، با رویکرد سکه ها، نشانه های مذهب شیعه را از میانه سده نهم /سوم تا ربع اول سده دهم/ چهارم در قلمرو علویان که گاه از حد تبرستان، گیلان و دیلمانفراتر رفته و تا ری و زنجان هم گسترده شده است، بررسی کند. برای شناخت مسیر شکل گیریو دگرگونی حکومت گران علوی تبرستان و بررسی آن، از منابع تاریخی بهره گرفته شده استو برای شناخت مسکوکات از منابع مکتوب سکه شناسی و بازدید از سکه ها، به ویژه سکه هایموسسه فرهنگی موزه های بنیاد بهره جسته شده است.نتایج و برآیند پژوهش و بررسی نشان از آن دارد که بر مسکوکات این دوره، آیات 23 سورهشوری، 39 سوره حج، 55 سوره مایده و 33 سوره احزاب نقش بسته است که حقانیت حکومتو ولایت برای آل علی (ع) و خویشان و اهل بیت پیامبر را نشان می دهد.

کلیدواژه ها:

علویان تبرستان ، نشانه شناسی ، مسکوکات ، مذهب ، شیعه